بزرگنمايي:

پیام خراسان - تقسیم غنایم؛ آنچه می‌توان از نتایج انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره آمریکا توصیف کرد. جامعه ملتهب آمریکا اکنون وارد فضایی قطبی‌شده وارد خواهد شد و از سویی قدرت‌نمایی اخیر دو حزب نشان از آن دارد که برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری 2020 راهی سخت در انتظارشان است.
  انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره آمریکا به طور ویژه به سبب روی کار آمدن ترامپ در سال 2016 از حساسیت‌های فراوانی برخوردار بود و با کم شدن فاصله زمانی و نزدیک شدن به آن، با پیوستن شخصیت‌های مهم دو حزب برای پیروزی به کارزارهای انتخاباتی، حساسیت فوق‌العاده‌ای گریبانگیر آن شد.
اما حساسیت و جذابیت انتخابات میان‌دوره‌ای تنها در شرکت چهره‌های سیاسی در کارزارهای تبلیغاتی نیست. از سویی این انتخابات با سرمایه‌گذاری فراوانی از سوی مردم عادی همراه شد، دموکرات‌ها با ایجاد کمپین‌های مالی اینترنتی، میزان 2.3 میلیارد دلار کمک مالی جمع‌آوری کردند تا این انتخابات به پرخرج‌ترین انتخابات تاریخ آمریکا بدل شود.
از سویی دیگر اگر به چهره‌های راه‌یافته به مجلس نمایندگان و مجلس سنا نگاه کنیم، آنچه در نگاه اول جلب توجه می‌کند، حضور پررنگ‌تر اقلیت‌های اجتماعی و نیروهای جوان چپ است. جایی که مهاجران ایرانی و فلسطینی و سومالیایی توانستند با وجود هجمه‌های گسترده آقای ترامپ علیه مهاجران، به چنین موفقیتی دست پیدا کنند.
از سویی دیگر، چندان نمی‌توان گفت که جمهوری‌خواهان در این انتخابات متحمل شکست سختی شده‌اند. آن‌ها توانستند اکثریت خود بر مجلس سنا را حفظ کنند. نهادی که اگر مسئله احتمالی استیضاح ترامپ مطرح شود، بتوانند به عنوان آخرین سنگر برای حفظ رئیس جمهور به آن تکیه کنند. 
جمهوری‌خواهان البته در مجلس نمایندگان نیز عملکردی قابل قبولی داشتند. آن‌ها بیست کرسی بیش از پیش‌بینی‌ها و نظرسنجی‌ها کسب کردند. در حقیقت اگر مقایسه‌ای میان انتخابات میان‌دوره‌ای سال 2018 و سال 2010 در دوران آقای اوباما صورت گیرد، می‌توان شاهد موفقیت جمهوری‌خواهان در انتخابات پیشین بود.
اما با حضور اکثریت دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان و جمهوری‌خواهان در مجلس سنا، سپهر سیاسی آمریکا بیش از گذشته دوقطبی شده است و نزاع قدرت در واشنگتن با نتایج اخیر بالا خواهد گرفت. اما سپهر سیاسی آمریکا در دوسال آتی و تا انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 چه تغییراتی خواهد کرد و کنشگران سیاسی چه فضایی را تجربه خواهند کرد؟
یک پیروزی برد- برد
اما دکتر مهدی مطهرنیا، مدرس علوم سیاسی سپهر سیاسی آمریکا را یک سپهر پیچیده خواند که بیشتر بر دستاوردهای نظری دانشگاه‌ها استوار است: « سپهر سیاست در آمریکا یک سیاست سپهر پیچیده است. سازمان‌های رسمی و غیر رسمی در حوزه دولتی آمریکا در نظام فدرالیستی از یک سو و از سوی دیگر سازمان‌های رسمی غیر دولتی آمریکا از سوی دیگر با جامعه‌ی پیچیده و در عین حال ساده آمریکا، بافت قدرت در نظام سیاسی آمریکا را با پیچیدگی‌های خاصی روبه‌رو کرده که الکسی دوتکویل نیز به آن اشاره کرده است».
وی افزود: در حقیقت آمریکا یک کشور دارای جایگاه ویژه در نظام بین‌الملل، با بافت متاثر از دانشگاه‌های نسل چهارم جهان است که در آن اتاق‌های فکر، اندیشکده‌ها و پژوهشکده‌ها در کنار دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه عمل می‌کنند. بایستی بیان کرد که دانشگاه‌های آمریکا، دانشگاه‌های جامعه‌پرور و دولت‌سازی هستند و به نوعی دولت‌ها افکار آنان را نمایندگی می‌کنند.
مطهرنیا، ترامپ را نماینده جریان جدیدی در دل حزب جمهوی‌خواه خواند و اظهار کرد: بایستی توجه کرد که ترامپ نماینده «پست‌نو‌محافظه‌کاری» آمریکا مانند بنیاد هری تیج است. بنابراین بافت اجتماعی آمریکا در سپهر سیاسی به واسطه روی کار آمدن یک پست‌نو‌محافظه‌کار با ادبیات شدید رادیکالیستی و پیرو مکتب جکسونیسم در سیاست خارجی، یک بافت ملتهب است.
از سوی دیگر او بالابردن توقعات از انتخابات میان‌دوره‌ای را یک تحلیل تقلیل‌گرایانه دانست و تصریح کرد: اما بالابردن توقعات فزاینده از انتخابات میان‎‌دوره‌ای آمریکا نیز یک تحلیل تقلیل‌گرا در حوزه سیاست در این بافت مذکور است. دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان علی‌رغم پیش‌بینی‌های به عمل آمده تنها با کسب بیست و دو کرسی بیشتر نسبت به جمهوری‌خواهان به پیروزی رسیدند. در حالی که بنا به نظر بسیاری از آمریکا شناسان، پیروزی دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان با پیشتازی حداقل 40 کرسی صورت خواهد گرفت.
مطهرنیا، نتیجه اخیر انتخابات را نوعی موفقیت برای حزب جمهوری‌خواه دانست و گفت: شکست ترامپ و حزب جمهوری‌‎خواه در انتخابات میان‌دوره‌ای به مراتب نسبت به شکست اوباما و حزب دموکرات در سال 2010، شکستی نرم‌تر بوده است. لذا در درون جمهوری‌خواهان این پیروزی به صندوق آقای ترامپ واریز خواهد شد. برد آقای ترامپ، خفیف‌ساختن شکست از دموکرات‌ها در انتخابات مجلس نمایندگان و حفظ اکثریت در مجلس سنا بوده و می‌توان انتخابات اخیر را نوعی پیروزی برد- برد برای طرفین دانست. 
وی ایجاد تنش‌های کنترل‌شده در حوزه سیاست‌ داخلی آمریکا، پس از فروکش کردن جو انتخاباتی اخیر را پیش‌بینی و اظهار کرد: همچنان بافت جامعه در سپهر سیاسی آمریکا التهاب پیشین را خواهد داشت. با پیروزی چشم‌گیر دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان، پس از گذار از فضای روانی ناشی از انتخابات، شاهد اتحاد و نزدیکی بیش از پیش در میان دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان در عرصه سیاست‌های خارجی و تنش‌های کنترل‌شده در عرصه سیاست‌های داخلی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال 2020خواهیم بود. 
مطهرنیا برای انتخابات ریاست جمهوری 2020 گونه‌ای از نوزایی در درون دو حزب بزرگ آمریکا را پیش‌بینی کرد که از انتخابات ریاست جمهوری پیشین ادامه یافته و افزود: در سپهر سیاسی فعلی آمریکا، شاهد حضور نیروهای جدید هستیم. از یک سو در جمهوری‌خواهان، پست‌نو‌محافظه‌کاران به رهبری ترامپ قرار دارند و در طیف دموکرات نیز پست‌نو ‌دموکرات‌ها نیز به رهبری باراک اوباما حضور دارند. 
وی اضافه کرد: ژنرال‌های قدیمی هر دو حزب آرام آرام بایستی جای خود را به دیگران بدهند و این مسئله سبب خواهد شد که از طیف‌های رادیکال هر دو حزب در انتخابات 2020 رو در روی یکدیگر قرار خواهند گرفت. نماینده طیف رادیکال جمهوری‌خواهان، آقای ترامپ است و به سبب حضور در کاخ سفید از بخت بالایی برای انتخاب مجدد برخوردار است. از سویی دیگر یک پست نو دموکرات یا حداقل نو دموکرات مانند اوباما بایستی چهره نشان دهد. بابی سندرز تلاش کرد که خود را به عنوان یک پست نو دموکرات نشان دهد و گام‌هایی بیبشتر از ترامپ در زمینه روشنفکری در جناح چپ حزب دموکرات بردارد اما در نهایت بازی را به هیلاری کلینتون واگذار کرد. 
مطهرنیا حضور سندرز در انتخابات 2020 در کنار ترامپ را یک انتخابات قطبی‌شده مشابه انتخابات ریاست جمهوری سال 92 ایران دانست و گفت: شخصی با ویژگی‌های بابی سندرز ممکن است که در سال 2020 مقابل ترامپ بایستد و یک انتخابات قطبی‌شده به همراه خواهد آورد. انتخاباتی مشابه انتخابات ریاست جمهوری سال 92 که در ایران برگزار شد. 
نگاه خوش‌بینانه
اما سید احمد فاطمی‌نژاد، استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی با توجه به نتایج انتخابات، با اشاره به سه احتمال برای آینده سیاسی آمریکا، بیان کرد: در خصوص رخ‌دادهای آتی در سپهر سیاسی آمریکا پس از انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا سه فرض وجود دارد، فرض اول آن است که با توجه به پیروزی دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان، از اجرای سیاست‌های افراطی ترامپ جلوگیری خواهند کرد و از رسیدن به اهدف او را باز دارند، در حقیقت این رفتار فرضی روی انتخابات ریاست جمهوری 2020 اثر خواهد گذاشت و جمهوری‌خواهان با چالش‌های جدی روبه‌رو خواهند شد. 
وی ادامه داد: رویکرد دوم آن است که با توجه به اکثریت دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان و اکثریت جمهوری‌خواهان در مجلس سنا، رخ‌داد حائز اهمیتی در سپهر سیاسی آمریکا رخ نخواهد داد. در حقیقت ترامپ رویکردهای پیشین خود را ادامه خواهد داد.
فاطمی‌نژاد رویکرد سوم را تمرکز بیشتر روی سیاست خارجی دانست و افزود: سومین فرض آن است که با توجه به از دست رفتن اکثریت جمهوری‌خواهان در مجلس نمایندگان سبب شود که کاخ سفید بیش از گذشته روی سیاست خارجی متمرکز شود. مدیریت سیاست خارجی در حقیقت بیشتر بر عهده کاخ سفید و سنا است در نتیجه میزان ضریب نفوذ جمهوری‌خواهان در سیاست خارجی بیشتر است. از سویی با وجود اختیارات کاخ سفید در زمینه سیاست خارجی، ترامپ می‌تواند راهبردهای پیشین خود را ادامه دهد.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل افزود: پیروزی گروه‌های اقلیت‌های جامعه آمریکا مانند جریان‌های چپ، هم‌جنس‌گراها و مهاجران هم می‌تواند دیدگاه‌های ملی‌گرایی افراطی را تائید کند و هم آن را به چالش بکشاند.
فاطمی‌نژاد ادامه داد: نحوه به چالش کشیدن آن به این صورت است که دموکرات‌ها یک ائتلاف گسترده از تحول‌خواهان و دموکراسی‌طلبان و به طور کلی جریان‌های حامی مطالبات نوین شکل داده‌اند. این ائتلاف در سطوح مختلف سیاست‌گذاری حضور دارند و نمایندگان این اقلیت می‌توانند در مقابل سیاست‌ها و راهبردهای ترامپ به مقابله بپردازند، در نتیجه محدودیت‌هایی در پیشبرد اهداف دولت ترامپ ایجاد کنند.
او تصریح کرد: از سویی دیگر می‌تواند تائیدی بر سیاست‌های ترامپ بگذارد. ترامپ می‌تواند از پیامدها و هزینه‌های این چهره‌های جدید در نهادهای سیاست‌گذاری آمریکا در جهت پیشبرد گفتمان ملی‌گرایی افراطی خود استفاده کند و رفتار آتی دموکرات‌ها تا انتخابات سال 2020 به عنوان مستندی بر صحیح بودن ملی‌‎گرایی افراطی خود معرفی کند. از سویی حضور این چهره‌های جدید می‌تواند از میان سفیدپوستان و گروه‌های مذهبی به پایگاه اجتماعی ترامپ بیافزاید.
این استاد علوم سیاسی استیضاح ترامپ را بسیار بعید دانست و افزود: فرضیه بسیار بعیدی وجود دارد که با توجه به بحث مداخله روسیه در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 و چون در این پرونده هم ترامپ و هم معاون اول وی مایک پنس در مظان اتهام قرار دارند، در صورتی که این اتهام ثابت شود آنگاه با محکوم شدن رئیس جمهور و معاون اول، رئیس مجلس نمایندگان به عنوان رئیس جمهور انتخاب خواهد شد. با توجه به اکثریت دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان در این صورت ریاست جمهوری به دموکرات‌ها خواهد رسید.
وی ادامه داد: اما بعید بودن این فرض ریشه در نادر بودن این مسئله دارد. در موارد پیشین و مسئله استیضاح بیل کلینتون نیز در نهایت سنای آمریکا رای به استیضاح نداد و با توجه به در دست داشتن اکثریت سنا توسط جمهوری‌خواهان، مسئله استیضاح چندان احتمال تحققی ندارد. در نتیجه حاکمیت دموکرات‌ها پیش از انتخابات ریاست جمهوری 2020 چندان محتمل نخواهد بود. 
فاطمی‌نژاد اما تلقی تغییر سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در صورت پیروزی دموکرات‌ها را یک تحلیل غیرواقع‌بینانه دانست و بیان کرد: این تلقی که با پیروزی دموکرات‌ها در انتخابات میان‌دوره‌ای، سیاست آمریکا نسبت به ایران تغییر خواهد کرد چندان واقع‌بینانه‌نیست. در خصوص سیاست خارجی بایستی توجه کرد که کنترل اصلی در دست کاخ سفید است و این انتخابات تغییر چندانی ایجاد نخواهد کرد. دموکرات‌ها نیز توانایی ایجاد تغییر چندانی نخواهند داشت؛ چرا که ابزارهای اثرگذاری در دست ندارند و از سویی دیگر ترامپ بیشتر از فرمان اجرایی برای اجرا سیاست‌های خویش استفاده می‌کند. بنابراین تحلیل مذکور چندان صحیح نبوده است.