بزرگنمايي:

پیام خراسان - عضو هیات علمی دانشکده دندان‌پزشکی مشهد گفت: امسال تعداد شرکت‌کنندگان رشته تجربی، 6 برابر ریاضی، سه برابر انسانی، 50 برابر زبان و 85 برابر هنر است. 
به گزارش ایسنا- منطقه خراسان، علی کاظمیان، امروز در نشست « گفتمان پزشکی‌شدن آموزش عالی » که در باشگاه آثار مفاخر و پیشکسوتان دانشگاه فردوسی برگزار شد، اظهار کرد: به نظر من افزایش جمعیت ابتدای دهه 60 ریشه در افزایش جمعیت قبل از انقلاب دارد و مهمترین متغیر پیش‌بینی رشد جمعیت، میزان تولدهای 20 سال پیش است. رشد جمعیتی دهه 40 سبب مواجه شدن با یک پیک جمعیتی در دهه 60 شده است.
وی افزود: ممکن است کسی بگوید که ما به لحاظ پیک جمعیت جوان در فاصله سال‌های 1384 تا 1392 انفجار جمعیت جوان داشتیم پس چرا این اتفاق دوباره رخ نداده است؟ یا چرا رشد جمعیت کاهش پیدا کرده است؟ یکی از دوستان جمعیت‌شناس به شوخی بیان می‌کرد که شاید مشکلات اقتصادی سال‌های 1384 تا 1392 یک شانس جمعیت‌شناختی برای ایران بوده است.
عضو هیات علمی دانشکده دندان‌پزشکی مشهد بیان کرد: اگر در سال‌های 1384 تا 1392 بحران اقتصادی رخ نمی‌داد ما با با یک منطق جمعیت‌شناختی، شاهد افزایش جمعیت زیادی بودیم. جامعه در این بازه پیک جمعیت جوان بود، اما به دلیل مشکلات اقتصادی میزان ازدواج و زادولد کاهش پیدا کرد.
این متخصص دندان‌پزشکی اجتماعی خاطرنشان کرد: افزایش جمعیت دهه 60 را نباید به طور کامل در واقعه انقلاب دید، بلکه فقط درصدی از آن ریشه در تغییر جمعیتی قبل از انقلاب دارد. مساله سیر به سمت سالمندی جهانی است. همانطور که می‌دانید کشورهای اروپایی به شکل شتابناک‌تری نسبت به ما با این مساله مواجه هستند.
کاظمیان تصریح کرد: یکی از مهمترین چالش‌های سلامت جهانی در دهه‌های پیش‌رو مساله سالمندی است. بنابراین نباید به این مساله به صورت محلی نگاه کنیم، بلکه یک بحران جهانی در این زمینه وجود دارد. هنوز جامعه ما جوان است اما سوال این است که چرا گرایش به رشته پزشکی اینقدر زیاد شده است؟
وی اضافه کرد: نکته مهم این است که یک زمانی ممکن است مردم چشم باز کنند و با تعداد زیادی از سالمندان مواجه شوند و تصمیم به تحصیل در رشته پزشکی برای درمان آنان بگیرند اما مساله پیش از این رخ داده است. بنده ورودی سال 1378بودم و در زمان دبیرستان از تعداد چهار کلاس پیش‌دانشگاهی تنها یک کلاس به رشته تجربی تعلق داشت، اما امسال تعداد شرکت‌کنندگان رشته تجربی 6 برابر ریاضی، سه برابر انسانی، 50 برابر زبان و 85 برابر هنر است. 
عضو هیات علمی دانشکده دندان‌پزشکی مشهد عنوان کرد: اگرچه که سالمندشدن جامعه ایران می‌تواند بخشی از گرایش به رشته پزشکی را توضیح دهد، اما مساله یک گام قبل از این موضوع است. یک اتفاق اجتماعی اقتصادی در ایران رخ داده است که می‌توان آن را رکود تولید نام گذاشت. به عقیده من دانشگاه مقصر افزایش گرایش به رشته پزشکی نیست، بلکه دانشگاه یک پاسخ به رکود تولید توسط حاکمیت است، زیرا تنها پاسخ عینی حاکمیت به بیکاری نیروی جوان ایجاد دانشگاه بوده است. بیش از 2500 دانشگاه در ایران وجود دارد که تعداد آن از دانشگاه‌های چین بیشتر است. هند با بیش از یک‌میلیارد جمعیت، 3000 هزار دانشگاه دارد.
این متخصص دندان‌پزشکی اجتماعی تشریح کرد: عنوان این جلسه یعنی گفتمان پزشکی‌شدن در آموزش عالی کمی گنگ بیان شده و برای توضیح آن نیاز است با تعبیر پزشکی شدن شروع کنیم و آیا این رویکرد از طریق آموزش نیز قابل ردیابی است؟ «مدیکالیزیشن» اشاره به یک یافته جامعه‌شناسی دارد؛ مفاهیمی که تا پیش از این مفهوم پزشکی نداشتند باید برای آنان مفهوم‌های مدیکال ایجاد کنیم. مثل غم و اندوه؛ قرن‌ها آدمیزاد دستخوش غم بوده و از یک جایی به بعد مفهوم مدیکال ایجاد و به طور ویژه از 1970 به بعد رشد شتاب‌ناک پیدا کرد. کتاب پیدایش کلینیک، نوشته میشل فوکو در این‌باره بحث می‌کند.
وی ادامه داد: بیماری (پی تی اس دی) یا استرس تروماتیک ریشه در جنبش‌های اجتماعی بعد از جنگ ویتنام دارد. گاهی مدیکالیزیشن ریشه در جنبش‌های اجتماعی دارد یا توجه به برخی از بیماری‌های خاص بانوان مانند (پی ام اس؛ مجموعه‌ای از علایم جسمی، روانی و احساسات مرتبط با چرخه قاعدگی در زنان است) به عنوان یک بیماری به آن توجه شده است.
عضو هیات علمی دانشکده دندان‌پزشکی مشهد تصریح کرد: بعضی از داروها برای کارکرد ایکس کشف شدند، اما جواب نگرفتند بنابراین برای کارکرد ثانوی از آن استفاده کردند. اینکه یک دارو به یکباره بسیار معروف می‌شود ریشه در شرکت‌های داروسازی دارد. 
این متخصص دندان‌پزشکی اجتماعی خاطرنشان کرد: در کتاب فوکو به این موضوع پرداخته می‌شود که در گذشته فردی به علت داشتن اختلال روانی به زندان فرستاده می‌شد، اما اینک علم پزشکی برای آن دارو کشف می‌کند و به نوعی به انسانیت افراد اهمیت می‌دهد.
کاظمیان گفت: فرهنگ آمریکایی بیش از همه به پزشکی‌شدن بها داده، اما در اروپا به نسبت کنترل شده است. در انگلیس، هشت درصد درآمد ناخالص ملی در حوزه سلامت هزینه می‌شود، اما این رقم در آمریکا 16 درصد است. یعنی سهم نظام سلامت آمریکا از تولید ناخالص داخلی دو برابر بیش از انگلیس است، اما شاخص سلامت در آمریکا به وضوح پایین‌تر است. 
عضو هیات علمی دانشکده دندان‌پزشکی مشهد بیان کرد: سوال مهم این جلسه آن است که چرا گرایش به پزشکی در ایران زیاد شده است؟ به نظر من تحلیل پیچیده این موضوع به نوعی گول زدن مخاطب است، به دلیل اینکه صورت مساله پیچیده نیست، بلکه هرکس می‌تواند از زوایای دیگری به موضوع نگاه کند. مثلا من نسبت به طرح تحول سلامت نقد دارم اما این مبحث‌ به اصل موضوع نمی‌پردازد.
این متخصص دندان‌پزشکی اجتماعی عنوان کرد: یک مرور نظام مند در سال 2018 انجام شده است که در رابطه با مهمترین انگیزه‌ها برای انتخاب رشته پزشکی است. نتیجه گیری آن است که باید بین کشورهای توسعه یافته و توسعه نیافته تفکیک قائل شویم. در بیشتر کشورهای توسعه یافته انگیزه اصلی، علاقه‌مندی به رشته پزشکی است و در کشورهای کمتر توسعه یافته، دلیل آنها عوامل انسان‌دوستانه است.
انتهای پیام