مترجم کتاب نابهنجاری وحشی:
فلسفه کانت، دغدغه مرجعیت عقل را ایجاد کرد
فرهنگي
بزرگنمايي:
پیام خراسان - ایسنا/خراسان رضوی مترجم کتاب نابهنجاری وحشی گفت: فلسفه کانت، فلسفهای سیاسی است که ویژگی آن ایستادن در میانهی نزاع بین عقل و ایمان است.
محمدجواد سیدی در جلسه نقد کتاب فرجام عقل که صبح امروز در محل کتابفروشی شماره دو جهاددانشگاهی مشهد برگزار شد؛ اظهار کرد: عصر روشنگری، دورانی بود که با برجسته شدن دستاوردهای علمی، عقلانی و مخصوصاً علوم تجربی، دوران نویدبخشی برای تاریخ بشری به وجود آوردهبود؛ به طوری که مدام وعدهی پیشرفت و آفرینش میداد؛ علی رغم اینها به دلیل گسست با دوران پیش از خود، به مناقشاتی نیز دامن میزد.
وی ادامه داد: به دلیل اینکه همهی متفکرانی که در این کتاب راجع به آنها صحبت شدهاست، عموماً به فلسفه کانت واکنشهایی نشان میدهند؛ لذا لازم است خلاصهای از نظام فلسفی کانت را بیان کنم؛ فلسفه کانت برخلاف آنچه که ما در بیشتر کتابهای فلسفه و تاریخ خواندهایم، در اساس یک فلسفه سیاسی است.
مترجم کتاب فرجام عقل بیان کرد: فلسفه کانت در وهله اول به هیچ عنوان مسئله معرفتشناختی نیست. همانطور که هیچ فلسفهای در وهله اول معرفتشناختی نیست و همواره از زیستن، مناسبات قدرت و تأثرات نیرو نشأت میگیرد که اغلب سیاسی و اخلاقی هستند.
محمدجواد سیدی اظهار کرد: کانت نیز برخلاف آنچه به نظر میرسد یک فیلسوف سیاسی است. کانت در واکنش به دستاوردهای علم نیوتنی مدرن فلسفه خود را پیش میبرد و به دنبال راهی برای نجات از مخمصهی نزاع بین ایمان و عقل بودهاست.
مترجم کتاب نابهنجاری وحشی تصریح کرد: از طرفی علم تجربی با استفاده از قانون علیت، با استواری (متقن) میتواند تمام جهان را توضیح دهد و از طرفی دیگر اعتقاد به اینکه جهان در سیطرهی روابط ضروری علّی است؛ مشکلی که به وجود میآورد این سوال است که آزادی و اراده آزاد انسان چه میشود؟
وی خاطرنشان کرد: سوالی که امروزه نیز در بسیاری از رشتهها مانند عصبشناسی به آن توجه میشود به صورتی که تحقیقات علمی پزشکی و شیمیایی نشان میدهد که تمام کنشهایی که در بدن ما اتفاق میافتد کاملاً جبری است.
مترجم کتاب فرجام عقل گفت: این مسئله در آن زمان تنها مسئلهای آکادمیک نبود؛ بلکه مسئله نزاع بین عقل و ایمان در واقع یک معضل سیاسی و اجتماعی را پیش میکشید؛ زیرا متکی به مرجعیت سیاسی بود و با آن پیوند میخورد. ویژگی کل نظام فلسفی کانت ایستادن در میانهی آنها است.
محمدجواد سیدی افزود: مسئله کانت بیشتر در خصوص چگونگی حفظ شکاف مشخصی بین ساحات مختلف هستی (سوژه و ابژه) بودهاست، زیرا برای تضمین آزادی، سیاست، اخلاق و اراده، نیاز به وجود شکافی در ساختار متعصب (متسلب) علیّت موجبیت علمی وجود دارد به طوری که در آن ارادهی آزاد، به راحتی حرکت کند.
مترجم کتاب نابهنجاری وحشی تشریح کرد: در غیر اینصورت همه اتفاقات جبری خواهدبود و از نظر کانت در چنین شرایطی هیچگاه نمیتوان از اراده آزاد و به تبع آن از اخلاق، صحبت کرد. دغدغهای که فلسفه کانت برای معاصران خود به وجود آورد مسئله مرجعیت عقل بود.
وی اضافه کرد: کانت منظرهای را متصور بود که شاید برای ما با وجود تکنولوژیهای جدید راحتتر قابل درک باشد، منظرهی جهانی که در آن همه چیز بر اساس دستگاهها و ماشینهای تکنولوژیکی است و در آن جایی برای انسان و آزادی اراده وجود ندارد.
انتهای پیام
-
دوشنبه ۲ دي ۱۳۹۸ - ۱۱:۰۰:۳۱
-
۴۳ بازديد
-
ایسنا - فرهنگی - خراسان رضوی
-
پیام خراسان
لینک کوتاه:
https://www.payamekhorasan.ir/Fa/News/195147/