بزرگنمايي:

پیام خراسان - پس از مدت‌ها وعده و وعید مسئولان درباره افتتاح آزادراه تهران-شمال، قطعه یکم این پروژه به مرحله اجرایی رسید. این پروژه به صورت آزمایشی روز گذشته و امروز به مدت دوساعت از 12 تا 14 برای عبور و مرور مردم با هدف بررسی موارد و موضوعات مختلف آزادراه تا بهره‌برداری رسمی افتتاح شد
عوارض آزادراه تهران شمال چقدر است؟
مردم سال‌هاست برای افتتاح این پروژه عمرانی ‌انتظار کشیده‌اند، چراکه هنوز این پروژه به افتتاح رسمی نرسیده، با حجم بالای مسافران در ابتدای بزرگراه آزادگان روبه‌رو شدیم که درصدد بودند از این فرصت چندساعته به نحو احسن استفاده کنند.
پیشنهاد بنیاد شناورشدن نرخ عوارض آزادراه است
خواجه‌دلویی؛ معاون توسعه ساختمان بنیاد مستضعفان به شناور بودن نرخ عوارض در این آزادراه در روزهای مختلف اشاره و تاکید کرد: «تاکنون تقریبا نزدیک چهارهزار میلیارد تومان در این پروژه سرمایه‌گذاری شده و اگر امروز بخواهد ساخته شود، نزدیک به یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد. پیشنهاد ما برای عوارض این آزادراه، یک دامنه قیمتی است تا نرخ عوارض به صورت شناور در ساعت و روزهای پیک‌ترافیکی تغییر کند و عوارض ساعت و روزهای عادی پایین‌تر باشد. در این صورت به همه فشار نمی‌آید و تعادلی در عبور و مرورها ایجاد می‌شود. ما پیشنهاد خود را به دولت ارائه کرده‌ایم اما نرخ نهایی عوارض از سوی دولت تعیین می‌شود و فکر می‌کنم آن را تا 10روز آینده که افتتاح رسمی این آزادراه است، نهایی و اعلام کنند.»
فرمول عجیب و طنزگونه محاسبه عوارض آزادراه تهران- شمال
شاید پربحث‌ترین موضوع در افتتاح آزادراه تهران -شمال، تصمیم‌گیری درباره نرخ عوارض آن باشد. اگرچه برخی رسانه‌ها از نرخ 40 یا50هزارتومانی عوارض آزادراه تهران - شمال سخن می‌گویند، اما معاون توسعه ساختمان بنیاد مستضعفان از اعلام نرخ عوارض پیشنهادی بنیاد به دولت خودداری کرد و در پاسخ به سوال «فرهیختگان» که آیا می‌توان گران‌ترین عوارض را مربوط به به آزادراه تهران - شمال دانست، گفت: «بازگشت 40درصد از سرمایه‌گذاری بنیاد از محل عوارض و 60درصد از محل اراضی دولتی است. یکی از گزینه‌های دولت این است که مدت‌زمان سرمایه‌گذاری بنیاد از این پروژه را به جای 10ساله، 15سال تعیین کند تا نرخ عوارض کاهش پیدا کند و بنیاد هم نظر مخالفی در این مساله ندارد. عدد را من نمی‌توانم بگویم اما در پاسخ به سوال شما که آیا نرخ عوارض این مسیر می‌تواند به زیر 20هزار تومان برسد، باید بگویم کوتاه شدن این مسیر 12 لیتر صرفه‌جویی در مصرف بنزین دارد که خود همین عدد به نرخ امروز رقمی معادل 35 تا 36هزار تومان می‌شود. منتهی این رقم را دولت باید با توجه به میزان سال بهره‌برداری تعیین کند که مبانی محاسبات‌شان را درآورده‌اند، منتظر هستیم تا نتیجه نهایی را در این زمینه اعلام کنند.»
با توجه به این اظهارات چند نکته عجیب و قابل‌تامل به ذهن می‌رسد؛ نکته اول اینکه اصل استدلال دریافت عوارض چند ده‌هزار تومانی زیر سوال است، اینکه چون صرفه‌جویی بنزین صورت می‌گیرد و مردم پول کمتری برای بنزین هزینه می‌کنند باید آن را این‌طور و در قالب عوارض از آنها دریافت کرد؟ نکته دوم اینکه براساس اطلاعات این آزادراه مسیر حدود 120 کیلومتری را به نصف آن تقلیل می‌دهد و مسافت را نصف می‌کند، یعنی حدود 60 کیلومتر. با توجه به نرم مصرف بنزین ماشین‌های ایرانی، چیزی حدود 10 لیتر مصرف بنزین برای پیمایش حدود 100 کیلومتر لازم است. بنابراین این مسافت حدود 60 کیلومتری به 6 لیتر بنزین نیاز دارد که هزینه آن هم حتی با بنزین سه‌هزار تومانی به 18هزار تومان می‌رسد نه بیش از 30هزار تومان، نکته آخر هم اینکه چرا مبنای محاسبه بنزین سه‌هزار تومانی است و بنزین 1500 تومانی مورد‌نظر قرار نگرفته است؟
حالا اما سوای همه اینها این اقدام ناشیانه در تعیین نرخ‌عوارض سنگین برای عبور و مرور از این آزادراه، اصل افتتاح آن و معرفی آن به‌عنوان یک دستاورد ملی را به چالش می‌کشد و مردم را از استفاده از این آزادراه دور نگه می‌دارد، چراکه بعد از سنگینی هزینه بنزین، این هزینه سنگین عوارض هم فشار جدی به اقتصاد و معیشت خانواده‌هایی که قصد سفر به شمال کشور از این مسیر دارند، وارد می‌کند.
کوتاهی 67 کیلومتری در آزادراه تهران- شمال
سعید شاهسواری، مدیرعامل شرکت آزادراه تهران- شمال هم در این رابطه گفت: «از سال 75 تا 94 تنها نزدیک به 18 درصد کار جلو رفت و باقی کار این پروژه از سال 94 تاکنون تکمیل شد. مدت‌زمان چهارونیم ساله طولانی محسوب نمی‌شود. بحث‌های تامین مالی، قراردادهای خارجی و بحث‌های محیط‌زیستی نیز در تاخیر ایجاد‌شده در این زمینه تاثیر داشت. در قطعه یک آزادراه تهران-شمال چینی‌ها حضور داشتند که تامین مالی پروژه با ایراداتی روبه‌رو بود تا اینکه قسمت‌های محدودی از پروژه انجام شد. از انتهای سال 93 تصمیم گرفته شد این پروژه به دست پیمانکاران ایرانی به روش مناقصه انجام شود که تابستان سال 94 این مناقصات به سرانجام رسید و شرکت‌ها کار خود را آغاز کردند. پروژه اکنون 98 درصد پیشرفت دارد و در قطعه‌های دیگر هم شرکت‌ها درحال انجام تعهدات خود هستند.
اگر تامین مالی مناسب صورت گیرد، نیمی از پروژه که لاین تهران به سمت شمال است، تا سال 1400 به اتمام می‌رسد و کل طرح ظرف چهار سال آینده قابل افتتاح و بهره‌برداری خواهد بود. آزادراه تهران-شمال 121متر طول دارد که قطعه یک این آزادراه مسیر تهران، کرج و چالوس را به میزان 67 کیلومتر کوتاه می‌کند و استراتژیک‌ترین منطقه این آزادراه محسوب می‌شود. با بهره‌برداری این پروژه با 86میلیون لیتر مصرف سوخت در سال و کاهش زمان سفر نسبت به مسیر فعلی روبه‌رو خواهیم شد.»
منبع: روزنامه فرهیختگان