پیام خراسان - بیرجند-گرانی اجاره ها و کم بضاعتی مردم موجب شده تا بازار حاشیه سازی در روستاهای اطراف شهر بیرجند رونق پیدا کند و سیل مهاجرت را در روستاهای اطراف شهر شاهد باشیم.

خبرگزاری مهر گروه استان‌ها؛ زیراچی- بهمن زاده: ذره ذره درآمد خود را پس‌انداز می‌کند، سال‌ها از خیلی از خواسته‌های مادی خود و خانواده‌اش می‌گذرد تا بتواند مسکن و سرپناهی خریداری کند ولی قیمت مسکن در داخل شهر بیرجند آنقدر افزایش یافته که دیگر توان خرید آن را ندارد.
راه دیگر را خرید خانه در حاشیه شهر بیرجند و روستاهای اطراف چون حاجی آباد، امیرآباد و چهکند می‌بیند. خانه خریداری می‌شود ولی متأسفانه بعد از مدتی درمی‌یابد که خانه در زمینی با کاربری کشاورزی و یا زمین تحت مالکیت دولت ساخته شده است.
طی 15 سال گذشته مهاجرت گسترده مردم از روستاهای خراسان جنوبی به شهر بیرجند باعث بروز مشکلاتی همچون ایجاد حاشیه نشینی و ساخت و سازهای غیر مجاز در روستاهای اطراف شهر بیرجند شد که متاسفانه روز به روز بر تعداد این ساخت و سازها افزوده می شود.
از طرفی گرانی اجاره ها و کم بضاعتی مردم موجب شده تا بازار حاشیه سازی در روستاهای اطراف شهر بیرجند رونق پیدا کند و سیل مهاجرت را در روستاهای اطراف شهر شاهد باشیم بطوریکه تنها طی چند سال اخیر بر میزان مراکز حاشیه نشین اطراف بیرجند به صورت چشمگیری افزوده شده و این روند به شدت ادامه دارد.
با توجه به بالا بودن قیمت زمین در داخل شهر مهاجرانی که از سایر مناطق و روستاها به بیرجند آمده بودند به سمت حاشیه شهر تمایل پیدا کردند و عده ای از این موضوع سوء استفاده کرده و به افزایش قیمت زمین در این مناطق دامن زدند.
در بسیاری از موارد این ساخت و سازهای غیر مجاز در حاشیه شهر بیرجند موجب تشکیل پرونده‌های قضایی و در نهایت تخریب خانه‌ها شد. چنانچه چندی پیش (16 خرداد 99) با دستور مقام قضائی و دادستان بیرجند 44 ملک در حاشیه شهر بیرجند تخریب شد.

رشد 11 برابری جمعیت در دو روستای حاشیه شهر
معاون عمران روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان جنوبی بهمن ماه سال گذشته در سومین نشست کارگروه پیش بینی و پیشگیری از گسترش بافت‌های ناکارآمد ستاد استانی باز آفرینی شهری خراسان جنوبی که در دادگستری بیرجند برگزار شد گفت: با وجود توسعه بی رویه و الحاق‌های زیاد باز هم ساخت و سازهای بی رویه خارج از محدوده در روستاها وجود دارد.
قاسم تنها عنوان کرده است: در دو سال گذشت ساخت و سازهای غیر مجاز در روستاهای حاجی آباد و امیر آباد را به فرمانداری بیرجند اعلام کردیم.
وی با بیان اینکه بسیاری از ساخت و سازها در اراضی ملی انجام شده است، افزود: با توجه به برخی تخریب‌هایی که صورت گرفته اما متاسفانه ساخت و سازهای غیرمجاز بیشتر شده و امروز شاهد ساخت و سازهای پراکنده هستیم که توقع دریافت خدمات شهری را دارند.
معاون عمران روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان جنوبی گفت: طبق اعلام مرکز بهداشت روستای حاجی آباد و امیرآباد 22 هزار و 300 نفر جمعیت داشته که رشد 11 برابری دارد و تا 10 سال آینده جمعیت این روستاها به 40 هزار نفر می‌رسد که باید تدابیر بیشتری اندیشیده شود.
افزایش تقاضا عامل گرانی املاک حاشیه شهر
علیرضا اربابی رئیس اتحادیه مشاوران املاک خراسان‌جنوبی در این زمینه در گفت‌وگو با مهر با انتقاد جدی از مزایده‌های برخی از سازمان‌ها چون بنیاد مستضعفان اظهار کرد: این مزایده‌ها باعث افزایش قیمت زمین در بیرجند می‌شود و بی‌شک توان خرید مردم پایین می‌آید.
وی ادامه‌داد: پایین آمدن افزایش توان خرید خانه در داخل شهر، مردم را به سمت خرید زمین و خانه در اطراف شهر بیرجند می‌کشاند که این تقاضای زیاد برای خرید در آن مناطق قیمت املاک در همان حاشیه شهر بیرجند از جمله امیرآباد و حاجی آباد را افزایش می‌دهد.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک خراسان‌جنوبی با بیان اینکه افزایش قیمت در حاشیه شهر بیرجند، در حاجی‌آباد و امیرآباد دلیلی جز افزایش تقاضا ندارد، بیان‌کرد: یکی دیگر از مشکلات زمین و املاک در آن مناطق ساخت و سازهای غیرقانونی است.
اربابی گفت: برای جلوگیری از ساخت و سازهای غیر مجاز طبق تصمیم شورای تأمین، مشاورین املاک قبل از هرگونه ثبت و قول نامه زمین در مناطق حاشیه شهر بیرجند باید از دهیاری‌ها استعلام بگیرند که مالکیت زمین برای دولت نباشد.
وی یادآور شد: البته به نظرم این دستورالعمل نیز چاره‌ساز نخواهد بود زیرا بسیاری از مردم بدون مراجعه به مشاورین املاک به صورت شخصی و بدون هیچ گونه استعلامی بین خود قرارداد می‌نویسند.

از دهیاری استعلام گرفته شود
علی اکبری دهیار امیرآباد از مناطق حاشیه شهر بیرجند نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: از نظر دستورالعمل‌ها و الزامات، مشاورین املاک باید قبل از قول‌نامه کردن زمین و ملک در مناطقی چون حاجی‌آباد و امیرآباد باید از دهیاری‌ها استعلام بگیرند تا زمین تحت مالکیت دولت و یا دارای کاربری کشاورزی نباشد.
وی بیان‌کرد: البته این دستور را فقط افراد قانون مدار عملیاتی و اجرایی می‌کنند و برخی از مشاورین املاک بدون توجه به این ضابطه، زمین و ملک در این مناطق قول نامه می‌کنند.
دهیار امیرآباد ادامه‌داد: این بی‌توجهی‌ها مشکلات عدیده‌ای را برای مردم، صاحبان املاک و دهیاری ایجاد می‌کند و در بسیاری از موارد منجر به تشکیل پرونده‌های قضایی و تخریب بناهای ساخته شده غیر مجاز شده است.
وی در زمینه چرایی افزایش قیمت زمین و ملک در حاشیه شهر بیرجند یادآور شد: این گرانی به تبع گرانی زمین در سایر نقاط شهر به وجود آمده و دلیل خاصی نداشته است.
شناسایی ساخت و ساز غیر مجاز در 16 هزار و 600 متر مربع
عزیز باقری مدیر امور اراضی جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی نیز با انتقاد شدید از ساخت و سازهای غیر قانونی در زمین‌هایی با کاربری کشاورزی به خبرنگار مهر اظهار کرد: هر مقدار زمین کشاورزی که از بین برود در حقیقت امنیت غذایی تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد.
وی با اشاره به اینکه ما برای نظارت بر حفظ کاربری زراعی و باغی یگان حفاظت در شهرستان‌های خراسان‌جنوبی داریم، بیان‌کرد: یگان شهرستان‌های بیرجند، قاین، خوسف، فردوس، طبس و سربیشه تأمین خودرو نیز شده است.
مدیر امور اراضی جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی با بیان اینکه دستگاه‌های خدمات‌رسانی باید از ارائه انشعاب برق و آب به بناهای غیر مجاز خودداری کنند، گفت: در سال گذشته 16 هزار و 600 متر مربع از اراضی که در آن ساخت و ساز غیر مجاز شده، شناسایی و مورد پیگیری قرار گرفته است.
وی یادآور شد: هم استانی‌های عزیز با استفاده از سامانه 131 می‌توانند ساخت و سازهای غیر مجاز در اراضی کشاورزی را اطلاع دهند.
حجت‌الاسلام یدالله وحدانی‌نیا، معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری خراسان‌جنوبی نیز دراین‌باره به خبرنگار مهر گفت: باید قبل از ساخت‌وسازهای غیر مجاز و در حین شروع کار، شناسایی صورت و با متخلفان برخورد شود.

ساخت و ساز غیر مجاز در همان مراحل اولیه متوقف شود
وی با اشاره به اینکه تخریب خانه‌ای که عده‌ای در آن نشسته و زندگی می‌کنند، ولو به صورت غیر مجاز ساخته شده باشد عواقب اجتماعی خاص خود را دارد، بیان‌کرد: از این نظر در حاشیه شهرها و روستاهای اطراف شهرها جهاد کشاورزی و منابع طبیعی باید نظارت داشته باشد تا اصولاً چنین ساخت و سازهایی صورت نگیرد.
وحدانی‌نیا ادامه‌داد: از طرف دیگر ادارات متخلفان چون آب، برق و گاز به هیچ وجه نباید به اماکنی که به صورت غیر مجاز ساخته شده، خدمات‌رسانی داشته باشد.
وی با بیان اینکه آیا ممکن است در موارد خاصی از ساخت‌و سازهای غیر مجاز چشم‌پوشی شده و به آنان خدمات داده شده باشد، افزود: این موارد بسیار بسیار نادر و استثنائی است و فقط در مواردی که جمعیتی در مکانی ساخت و ساز کرده و برخورد با آنان جنبه امنیتی پیدا می‌کند با صلاحدید تهران و به صورت بسیار استثنائی است.
معاون امور اسناد اداره کل ثبت اسناد و املاک خراسان‌جنوبی هم پیش از این در جلسه جلسه شورای پیشگیری از وقوع جرم خراسان‌جنوبی گفت: حدود 60 درصد آپارتمان های سر به فلک کشیده بیرجند و حاشیه شهر فاقد سند رسمی است.
حسن رضا ندائی عنوان کرد: متأسفانه گاهی قیمت یک ملک در خراسان‌جنوبی حدود یک میلیارد تومان است ولی کسی برای ثبت سند آن اقدام نمی‌کند.
افزایش افسار گسیخته ورودی پرونده‌های معاملات به دادگستری
رئیس کل دادگستری خراسان‌جنوبی هم در جلسه شورای پیشگیری از وقوع جرم با اشاره به قانون پیش فروش ساختمان افزود: این قانون یک سری تکالیف برای برخی از دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط مشخص کرده است که در صورت اجرا شدن دقیق آن از افزایش افسار گسیخته ورودی پرونده‌های مرتبط با معاملات به دادگستری در خراسان‌جنوبی جلوگیری می‌شود.
حمیدی با تبیین مشکلات عدم اجرای قانون پیش فروش ساختمان گفت: متأسفانه افرادی با هزار سختی پولی را پس‌انداز و آپارتمانی را خریداری می‌کنند ولی بعد از مدتی مشخص می‌شود که این آپارتمان به پنج نفر دیگر نیز فروخته شده است.
وی اظهار کرد: مردم به درستی از ما مطالبه‌گری و انتقاد می‌کنند چرا که ما به عنوان مسئولین و متولیان امر باید در حوزه‌های مختلف و از جمله در بخش معاملات امنیت لازم را برای آنان تأمین کنیم.
سید کمال‌الدین میرجعفریان معاون عمرانی استاندار خراسان‌جنوبی نیز در این زمینه به خبرنگار مهر اظهار کرد: ساخت و سازهای غیر مجاز و غیر قانونی در اطراف شهرها و روستاهای اطراف بیرجند خارج از طرح هادی سیما و چهره روستاها را به هم ریخته کرده است.
وی با اشاره به اینکه در بسیاری از موارد ملکیت زمینی که ساخت و ساز غیر مجاز در آن صورت گرفته با دولت است، بیان‌کرد: ساخت خانه در زمین غیر از نظر قانونی و اخلاقی زیبنده نیست و از سال‌های گذشته نیز نسبت به آن هشدارهای لازم داده شده است.
ساخت و ساز غیر مجاز با پرداخت جریمه قابل چشم‌پوشی نیست
میرجعفریان در پاسخ به این سؤال که آیا برخورد با ساخت و سازهای غیر قانونی در اطراف شهر بیرجند از جمله در امیرآباد و حاجی آباد آباد و چهکند با پرداخت جریمه قابل رفع و چشم‌پوشی است، ادامه‌داد: مردم نباید تصور کنند که حال خانه‌ای را در زمین غیر مجاز می‌سازیم و بعد با پرداخت جریمه مشکل رفع می‌شود.
معاون استاندار خراسان‌جنوبی یادآور شد: این تخلف به قدری آسیب زننده است که با عدد و رقم ریالی قابل جبران و چشم‌پوشی نیست.
ویروس حاشیه‌نشینی در روستاهای حاشیه شهر بیرجند رواج پیدا کرده و دیگر اینجا با ساخت و سازهایی که شبانه انجام می شود از آئین نامه های مقاوم سازی در برابر زلزله خبری نیست، آخر اینجا زلزله دیگری در جریان است که مهیب تر از هر زلزله ای تن انسان را می لرزاند زلزله ای از جنس آسیب های اجتماعی، اعتیاد و فقر.
به نظر می‌رسد باید برای جلوگیری از ساخت و سازهای غیر مجاز در حاشیه شهر بیرجند و افزایش افسار گسیخته جمعیت در این مناطق و روستاهایی که هر روز بزرگ تر و بزرگ تر می شود نظارت جدی تری اعمال شود.