بزرگنمايي:

پیام خراسان - ایسنا / پیشکسوت و استاد سفال‌گری خراسان جنوبی درسن 84 سالگی در روستای مهدیه شهرستان خوسف بر اثر کهولت سن دار فانی را وداع گفت.
محمد زرگر، پیشکسوت و استاد سفال‌گری خراسان جنوبی تنها بازمانده سفالگری شهرستان خوسف در روستای مهدیه(شاهزیله) که در روزگار نچندان دور مهد سفالگری شهرستان خوسف و استان بود، او متولد 1315 بود و مدت 70 سال به هنر سفالگری مشغول بوده است.
این هنرمند مقیم روستای مهدیه(شاهزیله) از سن کودکی این هنر را شروع کرده و به کار سفالگری و کوره‌سازی مشغول بود و متاسفانه با از رونق افتادن سفال و سفالگری در شهرستان خوسف هم چنان مشغول به فعالیت بوده است تا شاید جوانان و نوجوانانی جویا و علاقه مند به هنر سفالگری ادامه دهنده راه آن پیشکسوت بزرگ باشند.
زرگر در کارنامه هنری خود حضور در نمایشگاه‌های متعدد استانی و ملی را داشت و تنها بازمانده هنرمندان و سفالگران پیشکسوت بخش خوسف بود.
پیشکسوتان صنایع دستی همانند گنجینه‌های در حفظ و ماندگاری هنرهای سنتی و اصیل این مرز و بوم هستند که با افول ستاره عمر هریک از آن‌ها ضایعه‌ای جبران ناپذیر بر پیکره فرهنگ این مرز و بوم وارد می‌آید.
این افراد، همان میراثی هستند که افول ستاره زندگیشان به معنای از بین رفتن هنری است که سال‌ها دست‌هایشان بدان عادت کرده است.
سفالگری در برخی نقاط خراسان جنوبی به ویژه در روستای «شاهزیله» بخش خوسف متداول است. در این منطقه انواع وسایل سفالی ساخته می‌شود. سفال این منطقه کاربردی و از نوع بدون لعاب است. روستای شاهزیله و کوشه از مناطق قدیمی ساخت ظروف سفالی هستند، خاک مورد استفاده معمولاً خاک مل و خاک رس بندی و کوره‌ها بیشتر زمینی بوده و سوخت آن گازوئیل است.
چرخکاری در این منطقه به روش ابتدایی و اکثراً با چرخ پائی است، اما در سال‌های اخیر از چرخ برقی نیز استفاده می‌کنند. تکنیک‌های سفالگری به روش‌های مفتولی(کوپل) و چرخ کاری است و معمولاً برای ساخت ظروف با ارتفاع زیاد و یا ساختن تنور استفاده می‌شود.
گاهی مقداری شن به خاک سفالگری اضافه می شود چون سفالگران منطقه بر این باورند که وجود شن در خاک باعث استحکام بیشتر و بالارفتن مقاومت گل در هنگام پخت شده و در ضمن سرما را در درون ظرف نگه می دارد و یا از موی انسان به عنوان لویی استفاده می شود. سفالگری در منطقه نهبندان نیز کاملاً جنبه کاربردی داشته و اگر محصولات این منطقه بدون لعاب بوده و یا به همراه لعاب، ابتدایی انجام می‌گرفته است.
روستای استونند از مناطق قدیمی ساخت ظروف سفالی است که تا چند سال پیش مرکز تولید انواع سفال نهبندان بوده و مردم این منطقه بیشتر ظروف سفالی را به نام همان روستا می‌شناختند.