بزرگنمايي:

پیام خراسان -  خراسان شمالی به دلیل نوع توپوگرافی که دارد پنجمین استان سیل خیز کشور به شمار می آید که سالانه با جاری شدن سیلاب ها خسارت‌های خیلی زیادی در بخش های مختلف به این استان وارد می شود.
اما نگرانی ها میان مردم و مسئولان در این استان طی یکی دو ماه اخیر بیشتر شده و آنها دغدغه بارندگی های خیلی شدید باران و جاری شدن سیلاب در استان را دارند که مبادا دوباره مال و جان آنها به خطر افتد.
ولی در این میان اعلام آماده باش به دستگاه های ذی ربط داده شده و مسئولان از آمادگی برای مقابله با بروز سیلاب های احتمالی در فصل پاییز را امسال داده اند.
مهری هاشمی معاون پیش بینی اداره کل هواشناسی خراسان شمالی در گفت و گو با ایسنا، گفت: پیش بینی می شود طی پاییز امسال پدیده ال نینو(پربارشی)، استان را فرا گیرد.
وی اظهار کرد: پیش بینی می شود میزان بارندگی ها در پاییز امسال نرمال و بیشتر از نرمال باشد.
هاشمی توضیح داد: پیش بینی های هواشناسی برای نیمه شهریور ماه سال جاری تا نیمه اول مهر ماه برای بارش باران نرمال است.
وی افزود: از نیمه دوم مهر ماه تا نیمه اول آذر ماه میزان بارندگی ها پنج تا 10 میلیمتر بیش از نرمال خواهد بود.
به گفته این مقام مسئول میزان بارندگی ها از نیمه دوم آذر ماه تا نیمه نخست دی ماه در برخی از نقاط استان نرمال پیش بینی می شود اما برای برخی دیگر از نقاط استان نیز میزان بارش ها بیش از پنج تا 10 میلیمتر از اندازه نرمال می باشد.
گفتنی است پدیده ال نینو یک اثر دور پیوند است که در اثر برهم کنش جو و اقیانوس به وجود می آید و زمانیکه شرایط برای گذر سامانه بارشی مهیاتر شد، شاهد بارش های بیشتری خواهیم بود.
وحید واسطه معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی نیز در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به اینکه در این استان دو هزار و 100 کیلومتر رودخانه در این استان وجود دارد، گفت: از این دو هزار و 100 کیلومتر، شاخه اصلی اترک، مهمترین شاخه رودخانه ای استان است.
وی افزود: سیلاب هایی که به تناسب بارندگی ها اتفاق می افتد در حوزه آبریز اترک و جنوب مرکزی استان است.
واسطه با بیان اینکه هشت سد در این استان ساخته شده است، ادامه داد: یکی از اهداف اصلی ساخت سد، کنترل سیلاب است و اگر سدهای ساخته شده وجود نداشت به طور حتم به بخش های پایین دست آسیب های جدی وارد می شد و مشکلات زیادی برای زیرساخت های استان، زمین های کشاورزی و منازل مسکونی به وجود می آورد.
وی با اشاره به بارش های شدید پیش بینی شده برای خراسان شمالی از نیمه دوم مهر ماه تا پایان فصل پاییز بیان کرد: با توجه به خشکسالی های پی در پی که در چند سال اخیر اتفاق افتاده در حال حاضرب ظرفیت کافی برای مهار و ذخیره سیلاب در سدها وجو دارد و نگرانی در این رابطه نیست.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه در حال حاضر فقط 12 درصد از ظرفیت سدها تکمیل است، اظهار کرد: ظرفیت ذخیره سازی آب در سدهای استان 223 میلیون متر مکعب است که هم اکنون فقط 27 میلیون متر مکعب آب در سدها وجود دارد.
وی به لایروبی رودخانه ها نیز اشاره کرد و گفت: برای اینکه سیلاب بتواند به راحتی از بستر رودخانه عبور کند باید ظرفیت لازم در رودخانه وجود داشته باشد که در این رابط بیشتر رودخانه و مسیل های حساس استان مورد مطالعه قرار گرفته که چه حجم از سیلاب می تواند از این رودخانه و مسیل ها عبود کند و حد بستر آن ها نیز مشخص شده است.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی افزود: علاوه بر آن نقاط حساس رودخانه ها شناسایی شده و سپس وارد لایروبی رودخانه ها شده ایم.
وی ادامه داد: در سال گذشته 14.5 کیلومتر از مسیر رودخانه های استان لایروبی شده اند و طی امسال نیز در مساحت 9 کیلومتر از عملیات لایروبی رودخانه ها انجام شده است.
واسطه با اشاره به سازه های تقاطعی ساخته شدده(پل ها) در بستر رودخانه بیان کرد: باید ظرفیت عبور آب از دهانه پل های ساخته شده متناسب با ظرفیت آب گذاری رودخانه ها باشد که اگر به این امر توجه نشود با واپس زدگی سیلاب مواجه خواهیم شد.
وی تصریح کرد: این سازه های تقاطعی غیر ایمن در استان شناسایی شده اند و مکاتبات لازم برای اصلاح آن ها به دستگاه های ذی ربط که یا راه و شهرسازی، یا شهرداری و یا راهداری و حمل نقل جاده ای استان است انجام شده است.
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: در این استان بالغ بر 100 سازه تقاطعی غیرایمن شناسایی شده که باید اصلاح شوند.
وی تاکید کرد: یکی از مهمترین دغدغه های این شرکت در صورت جاری شدن سیلاب، حوزه شهر بجنورد به لحاظ کاسه ای شکل بودن آن است که در صورت بارندگی شدید آب روانه شهر شده و امکان ایجاد مخاطره وجود دارد.
واسطه تصریح کرد: رودخانه های شاه جو، کال پسته ایمن شده است و نگرانی ما برای شهر بجنورد بخش شرقی شهر، گلستان شهر، کلاته محمدعلی پهلوان و لنگر است که باید مدیریت شهری به این نقاط توجه بیشتری داشته باشند.
محمدعلی کشمیری سرپرست شهرداری بجنورد نیز در ادامه در گفت و گو با ایسنا، گفت: شهر بجنورد به لحاظ شکل توپوگرافی و کاسه ای بودن و همچنین وجود ارتفاعات در پیرامون این شهر، در معرض خطر سیلاب و آبگرفتگی قرار دارد و پیش بینی وقوع پدیده ال نینو ما را نگران کرده است.
وی افزود: بیشترین تاثیر را بجنورد از ارتفاعات جنوب، جنوب غرب و غرب می پذیرد و باید توسط ادارات مربوطه برای جلوگیری از ورود سیلاب و روان آب فعالیت های آبخیزداری و آبخوان داری، ایجاد پوشش گیاهی انجام شود.
کشمیری ادامه داد: تنها سپر حفاظتی ما در مقابل سیلاب ها یک سری مسیل و خندق ها و کانال های دفع آب های سطحی است و برای اینکه کارآیی آن ها را زیاد کنیم باید نظافت و لایروبی در آنجا انجام شود.
وی توضیح داد: با توجه به اینکه چندین دهنه پل بر روی این مسیل و خندق ها ساخته شده اند و دهانه پل جریان آب را محدود کرده اند از ابتدای تابستان امسال تاکنون؛ قبل، بعد و زیر پل ها پاکسازی شده اند.
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: اصلا در شرایط مطلوب نیستیم و هنوز با نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم تا خیال ما از این بابت راحت شود.
وی با بیان اینکه برای لایروبی مسیل و خندق ها به اختصاص اعتبار زیادی نیازمند هستیم، تصریح کرد: برای اینکه به نقطه مطلوب برسیم به 260 میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم.
سرپرست شهرداری بجنورد تاکید کرد: در سال جاری مبلغ یک میلیارد تومان از منابع دولتی و بیشتر از این عدد از محل منابع داخلی شهرداری برای لایروبی مسیل و خندق ها هزینه کرده ایم.
وی گفت: در حال رایزنی با سازمان برنامه و بودجه و شرکت آب منطقه ای هستیم تا با کمک یکدیگر مسیل ها را در فاز اول لایروبی و در فاز دوم یه طور کامل پاکسازی کنیم تا به نقطه مطلوب که بدذنه سازی مسیل ها است، برسیم.
طرح عملیاتی مواجهه با سیلاب آماده شده است
ابراهیم سارمی معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر خراسان شمالی همچنین در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرد: هلال احمر هر ساله در فصل های مختلف با توجه به مخاطراتی که در هر فصل وجود دارد، تمرین برای به دست آوردن آمادگی لازم را انجام می دهد.
وی با اشاره به پیش بینی پدیده ال انینو و احتمال جاری شدن سیلاب در استان افزود: با توجه به هشدارهای داده شده، آمادگی خود را بیشتر کرده ایم و طرح عملیاتی مواجهه با سیلاب آماده شده و نقش و وظایف هر یک از اعضای هلال احمر در آن مشخص شده است که در صورت وقوع سیلاب چه اقداماتی را انجام دهند.
سارمی ادامه داد: بازدیدهای دوره ای از تجهیزات هلال احمر انجام شده و حتی بازآموزی و توان افزایی استفاده از تجهیزات نیز انجام شده است.
وی بیان کرد: تیم بندی و گروه بندی ها انجام شده و شهرستان های بجنورد، شیروان و مانه و سملقان تیم های بیشتری را دارند.
برگزاری دوره های توان افزایی برای تیم های واکنش سریع
به گفته این مقام مسئول برگزاری دوره های توان افزایی برای تیم های واکنش سریع از دیگر اقداماتی است که انجام شده است.
وی با بیان اینکه ممکن است با جاری شدن سیلاب برای از راه های ارتباطی قطع شوند، تصریح کرد: نقاط خطر شناسایی شده اند تا تجهیزات و اقلام امدادی مورد نیاز در آنجا دپو در صورت نیاز از آن ها استفاده شوند.
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر خراسان شمالی گفت: شناسایی نقاط اسکان اضطراری از قبیل شناسایی اماکن سرپوشیده همچون سالن های ورزشی، مساجد و حسینیه ها انجام شده و علاوه بر آن پارک، زمین های خالی، فضای سبز نیز برای اسکان اضطراری مورد شناسایی قرار گرفته اند.
وی تاکید کرد: علاوه بر آن 160 خانه هلال نیز وجود دارد که در آمادگی کامل وجود دارد و از سوی دیگر انبارها امدادی نیز به صورت مرتب در حال تقویت هستند.
خسارت بیش از دو هزار میلیارد تومانی سیل به استان
شفیق مدیر کل مدیریت بحران استانداری خراسان شمالی نیز در ادامه در گفت و گو با ایسنا، افزود: طی سال جاری وقوع سیلاب در این استان بیش از دو هزار میلیارد تومان به بخش های مختلف این استان همچون زیرساخت ها، کشاورزی، منازل مسکونی و ... خسارت وارد کرده است.
وی ادامه داد: برای مقابله با سیلاب های احتمالی در فصل پاییز در استان، هشدارهای لازم به ادارات و دستگاه های ذی ربط جهت کسب آمادگی داده شده است.
شفیق تاکید کرد: دستگاه های ذی ربط آمادگی های لازم را کسب کرده و تجهیزات مورد نیاز نیز اورهال شده اند.
خسارت سیل به بیش از 22 هزار هکتار از اراضی کشاورزی
دکتر تشکری مدیر بحران سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در گفت و گو با ایسنا گفت: بروز سیلاب های متعدد در سال زراعی گذشته موجب شد تا یک هزار و 600 میلیارد تومان خسارت به بخش کشاورزی(مزارع، باغات، قنوات، ابنیه و ...) این استان وارد شود.
وی با بیان اینکه سیلاب در سال زراعی گذشته به بیش از 22 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان خسارت وارد کرده است، افزود: سیل در برهه های زمانی مختلفی اتفاق افتاده که در یک برهه ای مزارع گندم و جو را از بین برده و در یک برهه ای نیز صیفی جاتی همچون گوجه فرنگی و ...
تشکری با طرح این سوال که چرا بخش کشاورزی در این استان بیشتر از سایر حوزه ها تحت تاثیر قرار می گیرد و بیشتر خسارت ها مربوط به این حوزه است؟ اظهار کرد: خراسان شمالی از لحاظ توپوگرافی، منطقه ای کوهستانی است و زمانی که آب از بالا دست جاری می شود وارد مزارع کشاورزی می شود.
وی توضیح داد: از سوی دیگر به علت خاک ورزی های نامناسب، فقر پوشش گیاهی و ... آب در داخل خاک جذب نمی شود و زمینه جاری شدن آب باران نیز فراهم می شود.
مسیر سیلاب در حاشیه رودخانه توسط اراضی کشاورزی بسته است
تشکری ادامه داد: علاوه بر آن بسیاری از اراضی کشاورزی این استان در حاشیه رودخانه ها برای استفاده از آب رودخانه ها ایجاد شده اند که متاسفانه مسیری برای خروج سیلاب در نظر گرفته نشده در نتیجه سیلاب وارد زمین کشاورزی شده و محصولات را از بین می برد.
وی خاطرنشان کرد: بسیاری از پل ها، و آب بندها در این استان در مسیر عبور سیلاب قرار گرفته که نتیجه آن ورود روان آب و سیلاب به داخل مزارع و باغات است.
این مقام مسئول تاکید کرد: اگر مسیر عبور سیل باز باشد، کشاورزی حفاظتی صورت گیرد و عملیات آبخیزداری در مناطق بالادست انجام شود، سیلابی وارد زمین های کشاورزی نمی شود.
وی خاطرنشان کرد: متاسفانه با جاری شدن هر سیلابی، مواد آلی خاک شسته می شود و دیگر آبی در زمین جذب نمی شود.
مدیر بحران سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی گفت: کشاورزی حفاظتی و نیمه حفاظتی در این استان در سطح 60 هزار هکتار انجام می شود اما باید در مناطق بالادستی آن عملیات مدیریت مرتع، جلوگیری از چرای دام و عملیات آبخیزداری انجام شود.
پیش بینی جاری شدن سیلاب طی پاییز امسال در استان
تشکری با بیا ن مطلب که باید با مدیریت های انجام شده از آب های جاری نهایت استفاده را برد، تصریح کرد: طبق پیش‌بینی هواشناسی در پاییز امسال نیز شاهد جاری شدن سیلاب در این استان خواهیم بود و هشدارهای لازم نیز در این ارتباط با کشاورزان داده شده است.