بزرگنمايي:

خراسان آنلاین - چند روز گذشته شاهد گزارشات متعددی از مشکلاتی بودیم که در چندین نقطه از کشورمان به واسطه مصرف قارچ‌های سمی ایجاد شده بود، در این زمینه نیز سازمان اورژانس اعلام کرده که تا 30 اردیبهشت ماه سال جاری 849 نفر در 10 استان دچار مسمومیت با قارچ شدند و از این تعداد تاکنون 10 نفر از هم‌وطنان ما جان خود را از دست دادند.
همچنین بنا بر اعلام سازمان اورژانس کشور، 149 نفر از این مسموم‌شدگان بستری هستند و 690 نفر نیز مرخص شدند.
اما در این جا سوال پیش می‌آید مشکل اصلی بحران قارچ‌های سمی کجاست؟ در این رابطه ایسنا به سراغ مدیر گروه پژوهشی زیست فناوری قارچ‌های صنعتی جهاددانشگاهی خراسان رضوی رفته تا نظر کارشناسی او را در این باره جویا شود.
دکتر حمیدرضا پوریان‌فر مدیرگروه پژوهشی زیست فناوری قارچ‌های صنعتی سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی  اظهار کرد: این موضوع در حقیقت در حیطه تخصصی رشته قارچ‌شناسی است و متخصصین قارچ شناس در کشور همچون جناب دکتر آصف (عضو هیات علمی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور بخش تحقیقات رستنی) صلاحیت بیشتری برای تشریح این موضوع دارند. اما می‌توان به صورت کلی بیان داشت که به زبان ساده (و غیر علمی) ما دو دسته قارچ کلاهک‌دار (Mushroom) داریم، یکسری قارچ‌های کلاهک‌دار خودرو داریم که در طبیعت ایران می‌رویند. برخی از این قارچ‌ها ممکن است سمی بوده و برخی دیگر از زمان قدیم توسط مردم مصرف شده و به عنوان خوراکی شناخته شده‌اند. اما در کنار آن یکسری قارچ‌های خوراکی پرورشی داریم که در واحدهای پرورش تولید قارچ به صورت صنعتی یا نیمه صنعتی تولید می‌شوند و برند تجاری دارند، تمامی این قارچ‌های پرورشی از نوع خوراکی هستند.
مسمومیت‌های اخیر ارتباطی با قارچ‌های خوراکی پرورشی ندارد
پوریان‌فر عنوان کرد: به هیچ‌ عنوان هیچ مشکلی متوجه قارچ‌های خوراکی پرورشی نیست و مسمومیت‌های اخیر ارتباطی با این نوع قارچ‌ها ندارد. این قارچ‌ها از نظر تغذیه برای انسان ایمن بوده و علاوه بر آن دارای فواید رژیمی و سلامت‌زایی نیز هستند. متاسفانه بعضی از روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها اخباری را مبنی بر اینکه قارچ فله نیز خریداری نکنند را منتشر کردند که این گفته غیر دقیقی است، چراکه موضوع اصلی بر سر فله یا بسته‌بندی بودن قارچ نیست بلکه موضوع اصلی و ریشه اصلی مسمویت‌های اخیر در مصرف قارچ‌های خودرو آن هم از گونه‌های سمی (و نه از گونه‌های خوراکی) بوده است. در واقع بنده با گفتگویی که با متخصصین قارچ شناسی از جمله آقای دکتر آصف انجام دادم، ایشان دلیل اصلی مسمومیت اخیر هم‌وطنان را عدم تشخیص درست گونه خوراکی و گونه سمی توسط افراد بومی عنوان داشته‌اند.
مدیرگروه پژوهشی زیست فناوری قارچ‌های صنعتی سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی اضافه کرد: تشخیص صحیح گونه خوراکی و گونه سمی قارچ‌های کلاهک‌دار بسیار تخصصی است. با توجه به شباهت‌های ظاهری بین این دو نوع گونه، اظهار نظر افراد بومی فاقد صلاحیت علمی (با تکیه بر مشاهدات و تجربیات) نبایستی مبنای مصرف قارچ‌های خودرو باشد.
پوریان‌فر در ادامه افزود: متخصصین قارچ شناسی که در بحران اخیر مساله را مورد واکاوی و بررسی دقیق قرار داده‌اند، چند توصیه مهم دارند یکی اینکه جمع‌آوری و تغذیه قارچ‌های خودرو توسط مردم عادی فاقد تخصص قارچ شناسی ممنوع است تا لذا از ریسک مسمویت با انواع سمی این قارچ‌ها پیشگیری شود. دیگر اینکه، اطلاعات افراد بومی در زمینه قارچ‌های خودرو غیرعلمی بوده و حتی اگر فردی برای آزمایش تشخیص گونه قارچ به متخخصین قارچ شناسی مراجعه کند فقط همان مورد را می‌توان بررسی کرد اما اگر آن فرد به طبیعت بازگردد و بر حسب ظاهر همان نوع قارچ را برداشت کند ممکن است سمی باشد.
 مدیرگروه پژوهشی زیست فناوری قارچ‌های صنعتی سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی با تاکید بر اینکه تایید خوراکی بودن یک قارچ بومی توسط متخصص فقط به صورت موردی است و به هیچ عنوان نمی‌تواند به کل منطقه مد نظر تعمیم داده شود، تصریح کرد: توصیه دیگر این است که تابلوهای هشداردهنده در مکانی که قارچ‌های سمی از آنجا برداشت شده یا گزارش مسمومیت از آن منطقه داده شده است بایستی نصب شود.
وی اضافه کرد: در حال حاضر، شناسایی دقیق گونه‌های این قارچ‌ها که سبب این مسمومیت‌ها شده‌اند همچنان ادامه دارد و هرگونه اظهار نظر غیر کارشناسانه در رسانه‌ها بدون تایید متخصصین قارچ شناس قابل تایید نیست.
پوریان‌فر با اشاره به فعالیت‌های خود در جهاد دانشگاهی خاطرنشان کرد: یکی از زمینه‌های فعالیت ما زراعی‌سازی قارچ‌های بومی و تلاش برای پرورشی کردن آن‌ها است. قارچ‌های حاصله از این یافته‌های تحقیقاتی وارد بازار مصرف نمی‌شوند بلکه در تحقیقات زیست-پزشکی و بیوتکنولوژی مورد استفاده قرار می‌گیرند چراکه زراعی سازی یک قارچ بومی برای تداوم و تکرار پذیری کار تحقیقاتی بر روی آن یک ضرورت است.
وی گفت: یکی دیگر از زمینه‌های فعالیت گروه پژوهشی ما تلاش برای گسترش تولید قارچ‌های خوراکی-دارویی (Culinary-Medicinal Mushrooms) از طریق دستیابی به دانش فنی تولید و اصلاح آن‌ها و همچنین کار تحقیقاتی بر روی خواص متعدد دارویی و درمانی آن‌ها است، حرکتی که در بسیاری از کشورهای دیگر نیز انجام شده است.