بزرگنمايي:
پیام خراسان- استاد
ریاضی دانشگاه فنی و حرفهای و مولف کتاب «ریاضیات عمومی یک» یکی از جمله
اساتید و نویسندگانی است که کتابش به دلیل میزان بالای تقاضا بارها و بارها
افستشده و در بازار به فروش رسیده است. در ادامه در زمینه احقاق حقوق خود و اتفاقات منحصر به فردی
که برای وی در مسیر برخورد با مافیای چاپ غیرقانونی کتاب پیش آمده را
خواهید خواند.
محمدعلی کرایهچیان عنوان کرد: در حوزه نشر به کتب تقلبی که از
روی کتب اصلی به وسیله اسکن یا کپی تهیه میشود کتب افست شده میگویند و با
پیشرفت تکنولوژی این کار راحتتر انجام می شود و تشخیص آن برای افراد عادی
سختتر میگردد ولی یک کتابفروش با کمی دقت میتواند کتاب اصلی را از
کتاب افست شده تشخیص دهد. حتی اگر کتاب افست شده با مهارت بسیار و با کیفیت
خوب به چاپ رسیده باشد، باز هم کتاب فروش از رفتار غیر معمول توزیع کننده
آن می تواند به تقلبی بودن کتاب پی ببرد، سارقان با دو شگرد درصد تخیف
بیشتر و پرداخت وجه با مدت طولانی تر نسبت به توزیع کنندگان اصلی، کتاب
فروشان را فریب می دهند.
وی افزود: کتابهای اصلی و جعلی
از نظر کیفیت چاپ و به روز بودن بسیار متفاوتند اما دانشجویان و افرادی که
کتاب را تهیه میکنند متاسفانه متوجه این تفاوت نمیشوند، بعضی از آنها
شامل، کتابهایی که از طریق اسکن از روی کتاب اصلی به چاپ میرسد کیفیت رنگ
و خطوط که به آن ترام می گویندکاهش یافته و لذا هنگام مطالعه چشمها زودتر
احساس خستگی میکند. در کتابهای تقلبی برای اینکه ناحیههای کم رنگ
(ترامها) دیده شود درصد رنگ مشکی صفحه را بیشتر می کنند و لذا کلمهها به
صورت مشکی پررنگ و ناحیه رنگی به صورت نقطه نقطه دیده میشود.
کرایهچیان ادامه داد: مؤلف و
ناشر برای جذابیت و فهم بهتر مطالب، کتاب را به صورت چند رنگ منتشر میکند
در حالی که سارقان معمولاً آنها را بهصورت تک رنگ منتشر میکنند، برای
کتاب ریاضی عمومی سارقان فقط 8 یا 16 صفحه اول را دو رنگ کردهاند تا
خریداران را فریب دهند. همچنین نویسنده، گاهی بعضی از مفاهیم را از طریق
شکل و رنگ آمیزی آموزش میدهد، در کتابهای تقلبی ناحیه رنگی کم رنگتر شده
و یا بهطور کلی حذف میشود و در نتیجه خواننده در فهم موضوع دچار
سرگردانی میشود.
این مولف کتاب بیان کرد: در هر
چاپ، نویسنده و ناشر خود را متعهد می دانند که با صرف وقت و هزینه،
اصلاحاتی را برای فهم بهتر مطالب کتاب انجام دهند. در حالی که سارقان از
جزئیات این تغییرات آگاهی نداشته و تعهدی نیز برای این امر ندارند. آنها
از همان زینگهای قبلی خود استفاده میکنند و کتابهای قدیم را به عنوان
چاپ جدید روانه بازار میکنند و خریداران از این جهت هم متضرر میشوند. به
عنوان نمونه کتاب ریاضیات عمومی یک چاپ بیستوسوم را به عنوان چاپ سیام
روانه بازار نموده بودند.
این استاد ریاضی از مبارزه اش با
این پدیده زشت سرقت از دسترنج دیگران در حوزه علم و دانش گفت: من به شدت
سرم به کار تدریس و تالیف و ویرایش مشغول بود و خبرهایی که از گوشه و کنار
کشور در مورد چاپ غیر مجاز آثارم می رسید را جدی نمیگرفتم، ولی از سال 91
این خبرها بسیار زیاد و نگران کننده شد.
وی ادامه داد: سارقان به شدت پررو
شده بودند و آنقدر زشتی این کار از بین رفته بود که در شهر مشهد، به راحتی
این کتب به فروش میرسید. گاهی که در کلاس درس کتابهای تقلبی را دست
دانشجویان مشاهده میکردم تا چند روز اعصابم به هم ریخته بود. من برای
ارائه یک منبع درسی با کیفیت بالا آنقدر تلاش کرده بودم و اکنون این
نامردها آثار من را با کیفیت بسیار بد و با همان قیمت و به نام من به این
دانشجویان مظلوم میفروختند. فشارهای روحی بسیار زیاد شد که دیگر تحملش
برایم سخت شده بود و تصمیم به پیگیری موضوع گرفتم.
این استاد ریاضی خاطرنشان کرد:
برای شکایت نیاز به مدارک و مستنداتی داشتیم و افرادی را برای خرید کتب
فرستادیم، کتابها خریداری شد ولی هیچ یک از کتاب فروشانی که کتاب تقلبی
میفروختند برای اینکه رد آنها گرفته نشود حاضر به زدن مهر و ثبت تاریخ
خرید در ابتدای کتاب نبودند. در مواردی که خریدار اصرار برای مهر زدن کرده
بود دلایل مختلفی مانند مهر نداریم، مهرمغازه دم دست نیست، اگر مشکلی بود
ما همین جا هستیم و... را بیان کرده بودند.
کرایهچیان افزود: گاهی در مقابل
اصرار زیاد مشتری گفته بودند ما به شما فاکتور میدهیم. فاکتور خرید را
تایید میکند ولی اصالت جنس را نشان نمیدهد و فروشنده میتواند بعداً منکر
فروش جنس تقلبی شود و بگوید من جنس اصلی را به مشتری تحویل دادهام. این
حرکت ما که عدهای میآیند کتاب میخرند و برخلاف عرف، تقاضای مهر و فاکتور
میکنند، سبب شد در مشهد کتابفروشان متخلّف متوجه موضوع پیگیری ما شوند و
مدت کوتاهی دست و پای خود را جمع کنند.
وی بیان کرد: ناچار شدیم از مشهد
خارج شویم، در یکی از شهرهای اطراف مشهد یک کتابفروش حاضر به همکاری با ما
شد و اعلام کرد این کتب را از سبزوار برای او فرستادهاند. در اردیبهشت 92
بود که بعد از گردآوری یکسری مدارک، راهی شهر سبزوار شدیم و با توضیح
مفصّل در مورد تفاوت کتاب اصلی و تقلبی و حقوق معنوی و مادی مؤلف و ناشر
به قاضی دادگاه و مامورین کلانتری، توانستیم یکی از اعضای باند چاپ و توزیع
غیرقانونی کتب دیگران را به دادگاه کشانیم.
این مولف کتاب اظهار کرد: او
ابتدا منکر شد و بعد مامورین آگاهی با روشهای خودشان از او اقرار گرفتند.
این فرد در دادگستری من را کناری کشید و گفت میخواهم با شما بدون حضور
وکیلت صحبت کنم. او گفت من قبول میکنم اشتباه کردم ولی من مهره اصلی
نیستم، دهها پرونده مانند این در سطح کشور تشکیل شده و هیچ کدام به نتیجه
نرسیده است. شما هم با گرفتن وکیل، خودت را اذیت میکنی و پولهایت را در
چاه می ریزی.
کرایهچیان ادامه داد: او به من
گفت شما بیا رضایت بده ما همه کسانی که در کشور این کاره هستند را
میشناسیم، با هزینه خودمان به شهرهای مختلف مانند تهران، اصفهان، قم،
شیراز و... میرویم و از آنها میخواهیم دیگر دور و بر کتابهای
کرایهچیان نگردند. گفتم دست شما درد نکند چه تضمینی برای کار شما وجود
دارد؟ محکم گفت: مطمئن باشید؛ اگر هم دوست ندارید همین راه را میتوانید
ادامه دهید.
وی خاطرنشان کرد: سپس به او گفتم
تکلیف کتابهای بقیه ناشران و مؤلفان که شما و دیگران کتابهای آنها را
چاپ میکنید و آنها آن طرف کشور هستند و نمیفهمند و یا اگر میفهمند
توانایی آمدن و شکایت کردن را ندارند چه میشود؟ گفت شما دیگر به اینها
کار نداشته باش. این جمله بر من خیلی سنگین آمد و تصمیم گرفتم این راه را
تا آخر بروم. نیت کردم من میخواهم از حق خودم و حق بسیاری از مؤلفان و
ناشران مظلوم دفاع کنم، خدایا کمک کن.
این استاد ریاضی عنوان کرد: با
لطف خدا و دعای مظلومانی که حقشان پایمال شده بود توانستیم بعد از دو سال
پیگیری، حکم محکومیت دو نفر از اعضای این باند را از دادگاه گیریم. دادگاه
به استناد به مواد 2 و 3 و 23 قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان و
هنرمندان، یکی از متهمان را به یک سال و دیگری را به شش ماه حبس محکوم
کرد.
این مؤلف کتاب گفت: اصرار بنده بر
گروهی و باند بودن این افراد دارم، به این علت است که تکثیر کتاب بر خلاف
تکثیر سی دی کار بسیار زمان بر و پرحجمی است و نیاز به همکاری افراد سه
گروه لیتوگرافی، چاپخانه و صحافی دارد و همه این گروهها طبق قانون باید
مجوزهای لازم شخص متقاضی را کنترل کنند.
وی ادامه داد: بنابراین اگر کتاب
یک مؤلف و ناشر به شکل غیر قانونی با همکاری این گروهها چاپ شود به این
معنی است که همه آنها در سود این سرقت شریک هستند. متاسفانه دو متهم
فوقالذکر به هیچ عنوان حاضر نشدند همکاران خود را معرفی کنند. البته ما
اطلاعاتی در مورد هر یک از آن گروهها به دست آورده بودیم اما با اطلاعاتی
که داشتیم نمیتوانستیم در دادگاه شکایتی طرح کنیم.
کرایهچیان بیان کرد: در سرقت ها
میگویند جرم مالخرها ( کسانی که مال دزدی را میخرند و میفروشند) از خود
دزدها بیشتر است زیرا اگر آن افراد مال دزدی را نخرند دزدها به اندازه
نیاز خود میدزدند. در بحث کتاب هم مقصران اصلی بعضی از کتابفروشان هستند،
اگر آنها کتب افست شده را از سارقان نخرند و نفروشند آیا دزدی پیدا
میشود که آثار دیگران را در تیراژ بالا تکثیر و در سطح کشور پخش کند؟
بنابراین تصمیم گرفتیم برای آگاه کردن کتابفروشان و طلب کمک از آنها،
نتایج دادگاهها را از طریق بستههای کتاب به سراسر کشور ارسال کنیم.
این استاد ریاضی عنوان کرد:
اطلاعرسانیهای ما باعث شد مؤلفان و ناشران باورشان شود میتوانند با
پیگیری از حق خود دفاع کنند و در نتیجه پروندههای متعددی در سطح کشور
تشکیل و به نتایج نسبتاً قابل قبولی هم دست یافتند. متاسفانه روند قضایی
بسیار کند است و از زمان شکایت تا رای نهایی دادگاه حدود دو سال طول کشید و
در این فاصله اعضای باند بهراحتی کتابها را چاپ و توزیع میکردند و ما
منتظر نتیجه اولین شکایت بودیم و از دست ما دیگر کاری بر نمیآمد.
وی اظهار کرد: آنها غیر از چاپ،
برای وادار کردن من به تسلیم، خودم، خانوادهام، ناشرم و یکی از توزیع
کنندگان کتابهایم را بارها تهدید کردند، با شماره تلفنهای مختلف و مشکوک
با منزل بنده تماس میگرفتند، بهطوری که آرامش را از من و خانوادهام سلب
کرده بودند. با توصیه دیگران و برای پیشگیری از هر حادثه ناگوار، پس از
یکی از این تماسهای تهدیدآمیز، شکایتی را در اردیبهشت 94 انجام دادیم و
این شکایت پس از 18 ماه به نتیجه رسید و فرد تهدید کننده که یکی از مجرمان
قبلی بود به تحمل 74 ضربه شلاق محکوم گردید.
این استاد ریاضی بیان کرد: در
پاییز 93 اتفاق عجیب و احمقانهای افتاد، متهم اصلی، کتابها را طبق معمول
چاپ و در پشت کتابها نام من را حذف و نامهای دیگری از جمله نام خود (س.ح)
را نوشته بود. دوباره راهی سبزوار شدیم و شکایت دیگری را در تاریخ
25/12/93 مطرح کردیم. این پرونده به آن خاطر که متهم همزمان در زمینه چاپ
آثار دیگران پروندهای هم در شهر ایلام داشت، به دادگستری ایلام فرستاده
شد.
این مولف کتاب گفت: تصور کنید ما و
متهم در شرق کشور، برای رسیدگی باید به غرب کشور میرفتیم. پس از یک مدت
طولانی ایلام اعلام کرد در صلاحیت ما نیست این پرونده را رسیدگی کنیم و
پرونده برای تعیین تکلیف به دیوان عالی کشور رفت و دیوان عالی دوباره
سبزوار را مسئول رسیدگی به این پرونده کرد، از زمان شکایت ما تا رسیدگی این
پرونده در دادسرا 3 سال طول کشید، در طول این سالها مجرمان با خونسردی و
خیال راحت کتابها را چاپ و توزیع میکردند.
وی افزود: بعد از سه سال در بهمن
96 اعلام شد مدارکی که شما ارائه کردهاید کافی نیست و قاضی منع تعقیب صادر
کرد. به کار این قاضی اشکالاتی وارد بود و ما تصمیم داشتیم موضوع را به
دادسرای انتظامی قضات ببریم ولی فرصت این کار را پیدا نکردیم تا زمانی که
در تیرماه 97 با خبر شدیم این فرد در بقیه پروندههایی که با پرونده ما
موازی بود به خاطر شکایت یک ناشر تهرانی به سه سال زندان قطعی محکوم شده
است.
کرایهچیان ادامه داد: به موازات
شکایت جعل نام، از دو کتابفروش در مشهد به خاطر توزیع این کتابها در
اردیبهشت 94 شکایت کردیم. برای تهیه مدارک لازم در دو دانشکده و در چند
کلاس به کمک اساتید دیگر اطلاعرسانی کردیم و در مدت کوتاهی تعداد 10 نفری
پیدا شدند که از عدم آگاهی آنها سوءاستفاده شده و این کتب به آنها فروخته
شده بود، از این تعداد هفت نفر حاضر شدند در دادگاه شهادت دهند و بعد از
20 ماه یعنی در دی ماه 95 رای نهایی صادر گردید و آقایان (ح.ج.د) و (ع.س)
صاحبان کتابفروشیها هر کدام به شش ماه حبس محکوم شدند.
این استاد ریاضی بیان کرد:
علیرغم عدم همکاری کتابفروشان با دادگاه، متاسفانه حکم به مدت یک سال
تعلیق شد. اردیبهشت و خرداد 95 نیز سه کتابفروش در کرمانشاه و همدان به
خاطر شکایت یک ناشر تهرانی به علت فروش کتب افست شده محکوم به 6 ماه زندان
شده بودند و حکم آنها نیز متاسفانه برای چند سال تعلیق شده بود. این رای
برای ما مأیوس کننده بود زیرا تعلیق عامل بازدارندهای نمیباشد.
این مولف کتاب ادامه داد:
همانطور که اشاره کردم سارقان با حمایت و شراکت با بعضی از کتابفروشان
همچنان کتابهای پرفروش را رصد و آنها را چاپ میکنند و اگر کسی پیگیر شود
ابتدا با تهدید او را از کارش باز میدارند و اگر هم شکایت کرد این شکایت
دو سال طول میکشد و آنها میتوانند به روشهای مختلف از گیر قانون فرار
کنند.
کرایهچیان اظهار کرد: برای
آگاهی دادن به دانشجویان در صفحه اول تمام کتابها توضیحاتی را در مورد
مشخصات کتاب های اصلی آوردهایم از جمله دو رنگ بودن کل کتاب، طرح
برجستهای به نام لوگوی انتگرال روی جلد و نام مؤلف به صورت نامحسوس و
پراکنده در میان لوگوها وجود دارد.
این مولف کتاب افزود: در مهرماه
95 اتفاق نادر دیگری روی داد، سارقان کتابها را مانند گذشته چاپ و این بار
توضیحات صفحه اول کتاب را حذف و به جای آن با فونت درشت، کتاب را به وکیل
بنده و مادر گرامی او تقدیم کرده بودند. معنی این کار چه بود؟ دیگر بحث سود
مادی در کار نبود بلکه بحث گردنکشی، قدرتنمایی و تحقیر قوه قضائیه مطرح
بود. بنابراین در دیداری حضوری با رئیس دادگستری استان خراسان رضوی
ماجراهایی که بر ما گذشته بود را توضیح دادیم و تقاضای برخورد جدیتر برای
حمایت از مؤلفین و ناشرین کشور کردیم.
وی ادامه داد: یک استاد نیاز به
فضایی آرام برای تحقیق و تدریس دارد ولی به خاطر آثارش که مورد استقبال
جامعه دانشگاهی کشور قرار گرفته باید در استرس و ناامنی باشد، وقت و عمر
خود را در کلانتری و دادگاه بگذراند و از حقوق مادی زحمات 10 سالهاش محروم
شود. رئیس دادگستری استان خراسان رضوی منقلب شد و به دادستان دستور
رسیدگی سریع داد.
این استاد ریاضی خاطر نشان کرد:
یکی از ناشران معروف مشهد که دارای دو شعبه کتابفروشی در این شهر است به
دلیل عرضه این کتب، از آن فرد شکایت شد و برای این شکایت 6 شاهد معرفی
کردیم و امیدوار بودیم که آقای (ا.و.ع) همکاری کند و بقیه اعضای باند را
معرفی کند ولی آن فرد در تمام مراحل دادگاه منکر این فروش شد و مرتب اظهار
میکرد سوءتفاهم شده است.
کرایهچیان گفت: با عدم همکاریها
نتیجهای از این شکایت گرفته نشد و نامبرده به 6 ماه حبس محکوم شد و
دادگاه مانند موارد قبلی به دلیل سن بالای متهم این حکم را در دی ماه 95 به
مدت پنج سال تعلیق کرد. لازم به توضیح است، در سال 94 که ما شکایت علیه
این کتابفروشی در مشهد را پیگیری میکردیم در همین شعبه انتشارات «سمت»
از تهران علیه این کتابفروشی نیز شکایتی را مطرح کرده است.
این مؤلف در ادامه بیان کرد: من
برای آثار خود مدت 10 سال شبانه روز زحمت کشیدم، برای هر کدام ویرایشهای
متعددی ارائه کردم، یکی از کتابهای خود به چاپ چهلم، دیگری به چاپ
سیوپنجم و یکی به چاپ بیستوششم و آخرین کتابم به چاپ دوم رسیده است و مدت
شش سال نیز درگیر شکایت و دادگاه بودم، متاسفانه قوه قضائیه و سایر نهادها
حمایت مطلوبی در این زمینه نداشتند.
این استاد دانشگاه بیان کرد: این
روزها غیر از نشر کاغذی آثار، متاسفانه آثار مؤلفان و ناشران بهصورت غیر
مجاز در سایتها و کانالهای مختلف به شکل پی دی اف بهصورت رایگان و گاه
فروش غیرقانونی عرضه میشود و برخورد با هر یک از این سارقان در فضای مجازی
نیاز به صرف عمر و هزینه زیاد دارد و معلوم نیست بتوان نتیجه مطلوبی گرفت.
اکنون هم هرکس میخواهد کتابی چاپ کند و برای راهنمایی سراغ من میآید
واقعیت را برای او شرح میدهم و تصمیم برای تالیف یک کتاب خوب را به عهده
خودش میگذارم. اگر مسئولین کشور در قوانین و برخودهایشان با این پدیده زشت
چاپ غیر مجاز آثار دیگران در فضای حقیقی و مجازی تجدیدنظر جدی نکنند در
آینده دیگر مؤلف، محقق، نویسنده و مترجم خوبی نخواهیم داشت.
وی ادامه داد: پس از رای دادگاه
سبزوار ما یک شکایت حقوقی نیز داشتیم که این پرونده 4 سال طول کشید و متهم
محکوم به پرداخت تقریبا 56 میلیون تومان شده است. این مبلغ جزئی از خسارت
سالهای 90 و 91 است و اکنون که در سال 97 هستیم و مشخص نیست بهتوان به
راحتی آن را نقد کرد.
کرایهچیان اظهار کرد: در این
مصاحبه من از کتابفروشان بسیار نام بردم، به تمام کتابفروشانی که صداقت،
پاکی و روزی حلال را مبنای زندگی خود قرار دادهاند درود میفرستم و برای
آنها از پروردگار مهربان سلامتی، وسعت رزق و زندگی آرام را خواستارم و از
کتابفروشانی که حامیان و مشوقّان اصلی سارقان هستند به دادگاه عدل الهی
شکایت کرده و آنها را به خدا واگذار میکنم.
وی افزود: همچنین از خبرگزاری
ایسنا که موقعیتی فراهم نمود که درد دلها و رنجهایی که بر ما رفته را
بیان و کمی احساس سبکی کنیم متشکرم. مطمئن هستم روزی این مصاحبه مطالعه و
به آن استناد خواهد شد و به دنبال آن تصمیمات بهتری برای حفظ پویایی جامعه
علمی کشور گرفته خواهد شد.