بزرگنمايي:

پیام خراسان- فضای مجازی یکی از زمینه‌های مهم بروز نا هنجاری در خانواده‌ها است و محتویات فضای مجازی و خدمات ارائه شده در آن موجب شده تا کاربران با تاثیرپذیری از جنبه‌های منفی آن انتظارات خود از جنبه‌های مختلف زندگی را بر خلاف واقعیت‌های موجود در فضای حقیقی تعریف کنند.

همین امر تا حد زیادی زندگی واقعی کاربران را تحت تاثیر قرار می‌دهد و تبعات بسیار زیان‌باری برای کودکان، نوجوانان و جوانان خواهد داشت.

یکی از تبعات دسترسی آزاد اطلاعات، قرار گرفتن در معرض محرکات ناخواسته‌‌ای مانند محرکات جنسی است که متاسفانه گاهی فرزندان ما از همان دوران کودکی به طور مستمر در معرض آن قرار دارند. علاوه بر آن سبک زندگی ناسالم بسیاری از خانواده‌ها به این مشکلات دامن می‌زند و با مسئله بلوغ زودرس نوجوان روبرو می‌شویم.

در این میان، نقش خانواده با دادن آموزش‌ها به فرزندان و ایجاد قانونی برای استفادده از اینترنت می‌تواند بسیار خاص و اثرگذار باشد. ایشسنا در نسشستی با عنوان "فضای مجازی و طلاق عاطفی" به آسیب‌های استفاده بیش از حد زوجین از فضای مجازی، تاثیر آن بر روی تربیت فرزندان و راه‌های برون رفت از این بحران پرداخته است.

کاهش مکالمه عاطفی به افزایش استفاده از اینترنت دامن زده است

رویکرد سلبی به تنهایی پاسخگو نیست
این مشاور خانواده با بیان اینکه در سنین نوجوانی به خصوص استفاده بیش از حد از این فضا افزایش می‌یابد، افزود: رویکرد سلبی در این موارد اصلا جوابگو نیست و باید یک جایگزین برای آن فراهم کرد.
حافظیان با اشاره به اینکه رسانه‌ها، مسئولین و والدین فضایی را تعیین و قوانینی را معین کنند که در ساعات خاصی از روز از فضای مجازی استفاده شود.
وی اظهار کرد: گاهی والدین برای این کار، به زور و اجبار روی می‌آورند که در این مواقع به ظاهر فضای مجازی کنار گذاشته می‌شود اما استفاده پنهانی از آن شکل می‌گیرد.
این روانشناس بالینی بیان کرد: باید اعضای خانواده با مشورت یکدیگر و تعامل استفاده از فضای مجازی را محدود و از آسیب‌های ناشی از آن جلوگیری کنند.

وی اظهار کرد: در فضای مجازی هویت واقعی فرد نشان داده نمی‌شود و فرد با نقابی که می‌تواند به شخصیت و هویت خود بزند در این فضا ظاهر می‌شود.

وی افزود: تعیین قانونی در محیط خانواده برای استفاده از اینترنت از زمانی که این وسیله تهیه می‌شود و دراختیار نوجوان قرار می‌گیرد، می‌تواند یک راهکار مهم و اساسی باشد.

حافظیان با بیان اینکه زمانی که عاطفه و گفت و گو در بین اعضای خانواده ایجاد شود، افراد کمتر سمت فضای مجازی می‌روند، یادآور شد: طلاق عاطفی در نتیجه از بین رفتن گفت‌وگو بین افراد ایجاد می‌شود.

وی ادامه داد: نکته دیگر این است که فرزندان معمولا در محیط خانواده آگاهی‌های لازم را نسبت به مسائل جنسی و بلوغ به دست نمی‌آورند و در نتیجه زمانی که ازدواج می‌کنند بدون آگاهی وارد زندگی مشترک شده و دچار مشکل با همسر خود می‌شوند.

این روانشناس بالینی بیان کرد: استفاده بیش از حد جوانان برای ارضای نیاز و فرار از تنهایی از فضای سایبرسکس از ره آوردهای عدم گفتگو و تعامل در فضای خانواده است.

  حافظیان با اشاره به شکاف نسلی بین والدین، افزود: امروز شکاف نسلی بین والدین و فرزندان اتفاق افتاده به گونه‌ای که فرزندان آگاهی‌های خود را دیگر با تعامل با والدین به دست نمی‌آورند و به دنبال به دست آوردن پاسخ خود در فضای مجازی هستند.

وی با تاکید بر آموزش‌های مفید از مراحل رشدی تحولی در زمان کودکی و آگاه سازی والدین از این امر، تصریح کرد: پنج سال نخست زندگی هر فرد زمان شکل گیری شخصیت او است که اگر خانواده‌ها از شیوه درست آموزش‌ها مطلع باشند خواهند توانست براساس مراحل رشدی- تحولی نیاز کودک خود را رفع کنند.

این مشاور خانواده بیان کرد: والدینی که این سواد را نداشته باشند جلوی رشد و مراحل رشدی فرزند خود را گرفته و این امر باعث می‌شود این فرد در آینده با اختلالاتی مواجه شود.

مهارت‌های زندگی از کودکی آموزش داده شود

حافظیان با بیان اینکه دانش‌آموزان در دوران مدرسه باید درسی به عنوان مهارت‌های زندگی داشته باشند، افزود: افراد باید برای ورود به زندگی زناشویی مهارت پیدا کنند و آموزش ببینند و این آموزش تنها نباید تئوری بوده و باید براساس نیاز خانواده و جامعه باشد.

وی ادامه داد: رسانه‌های جمعی باید با خلاقیت و هنرمندی نیاز مردم را آموزش دهند و این آموزش‌ها باید از سنین کودکی آغاز شود.

این مشاور خانواده بیان کرد: امروز تعارضات حل نشده بین بسیاری از زوجین وجود دارد که این تعارضات ریشه در مسائل جنسی دارند و به این دلیل که فرد آگاهی لازم در حوزه مسائل جنسی ندارد، نمی‌تواند با همسر خود رابطه‌ای درست برقرار کند و این امر زمینه ساز تعارض می‌شود.

حافظیان خاطرنشان کرد: در حال حاضر کلاس‌های آموزش مسائل جنسی برای زوجین در مراکز بهداشت انجام می‌شود که می‌تواند بسیار راهگشا باشد.

ضرورت ارتقاء سواد رسانه‌ای
فریدون رمضانی، کارشناس فضای مجازی و خانواده نیز در این نشست اظهار کرد: فضای مجازی امروزه به زندگی دوم افراد تبدیل شده است .

وی افزود: فضای مجازی به خودی خود آسیب‌زننده نیست اما وقتی تبدیل به آسیب می شود که حضور آن مراودات خانوادگی ما را تحث تاثیر قرار می‌دهد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه بیان کرد: در تحقیقات نشان داده شده است که به طور متوسط هر فردی در در شهر بیرجند به طور متوسط چهار یا پنج ساعت از وقت خود را در فضای مجازی صرف می‌کند.
رمضانی با بیان اینکه در جامعه ما ذوق زدگی و استقبال بیشتری نسبت به فناوری به کشورهای دیگر است، تصریح کرد: افراد عمدتا فواید فراوانی برای استفاده از فضای مجازی برشمردند و تنها به ارتباطات سریع در این فضا توجه دارند.
وی بیان کرد: امروزه متاسفانه فضای مجازی به خصوصی ترین حریم انسان‌ها ورود پیدا کرده است و فرهنگ اصیل ایرانی- اسلامی ما را به شدت تحت تاثیر خود قرار داده است.

وی ادامه داد: راهکار حل این اعتیاد به فضای مجازی، مدیریت استفاده از رسانه و ارتقاء سواد رسانه‌ای است که باید به خانواده‌ها آموزش داد.

کارشناس فضای مجازی و خانواده با بیان اینکه رویکرد سلبی در این خصوص جواب نمی‌دهد، اظهار کرد: باید بپذیریم که کلید قدرت در قرن 21 شبکه‌های اجتماعی است.
رمضانی ادامه داد: بلوغ زودرس، اعتیاد به رسانه، قانون گریزی و هنجارشکنی، کاهش صمیمیت اجتماعی، احساس تنهایی و اختلالات هویتی از آسیب‌های استفاده بیش از حد از فضای مجازی است.
وی با اشاره به ایجاد شکاف نسلی در حال حاضر، افزود: در عصر حاضر اطلاعات کودک از فضای مجازی بسیار بیشتر از والدین است که این خود یک آسیب است.
کارشناس فضای مجازی و خانواده بیان کرد: خانواده به عنوان کانون آموزش و تربیت بوده که امروزه نقش آن کم رنگ شده است و باید این نقش را پررنگ‌تر کرد.
رمضانی ادامه داد: امروزه عمدتا کودکان اطلاعاتی که باید از خانواده خود دریافت کنند از فضای مجازی دریافت می‌کنند.

باید به افراد آموزش زیستن داد
وی خاطرنشان کرد: باید برای گریز از این وضعیت، به افراد آموزش زیستن داد چرا که اگر فردی نگرش صحیحی داشته باشد زندگی صحیحی نیز خواهد داشت.

وی افزود: یکی از علت‌‌های طلاق، عدم ارتباط کلامی بین زوجین است که زوجین نمی‌توانند با یکدیگر تبادل عاطفه و هیجان داشته باشند.

کارشناس فضای مجازی و خانواده اظهار کرد: امروز خیانت در حوزه رسانه بسیار افزایش یافته است و این امر زندگی زناشویی را تحت الشعاع قرار می‌دهد.

رمضانی یادآور شد: والدین باید سعی کنند فرزندان خود را به شیوه‌ای درست و با تعامل و گفتگو تربیت کنند چرا که اگر فرزند، نگرش صحیحی داشته باشد در آینده خواهد توانست زندگپی خوبی داشته باشد.

عامل اعتیاد به فضای مجازی را پیدا کنیم
الهام خرائلی، کارشناس خانواده و روابط زناشویی در فضای مجازی نیز در این نشست اظهار کرد: برای آسیب شناسی استفاده بیش از حد زوجین از فضای مجازی باید به دنبال عامل حضور بیش از اندازه افراد در فضای مجازی بود چرا که وقتی عامل یا عوامل را ندانیم نمی‌توانیم کاری اثرگذار انجام دهیم.
وی با بیان اینکه باید به فکر درمان ریشه‌ای بود، افزود: یکی از این عوامل عدم توجه به زن در محیط خانواده است.
این کارشناس خانواده و روابط زناشویی در فضای مجازی ادامه داد: زمانی که زن و شوهر برای یکدیگر عادی می‌شوند این یکنواختی زندگی را نابود می‌کند و باعث می‌شود زروجین تفریحات خود را در فضایی دیگر جستجو کنند.

عدم آگاهی نسبت به زندگی مشترک؛ معضل زندگی امروز
خرائلی با اشاره به اهمیت نوع ادبیات و نوع انتخاب واژه‌ها در مکالمه بین زن و مرد، تصریح کرد: خیانت نتیجه عدم توجه در محیط خانواده است .
وی اظهار کرد: یک عامل مهم اعتیاد به فضای مجازی بی توجهی به همسر است و عامل دیگر عدم آگاهی نسبت به زندگی زناشویی است.

عدم اثرگذاری رویکرد سلبی
این کارشناس خانواده و روابط زناشویی در فضای مجازی با اشاره به رویکرد سلبی به عنوان یک راهکار، افزود: رویکرد سلبی در این موارد اثرگذاری خوبی ندارد مگر اینکه جایگزین خوبی برای آن درنظرگرفت.
خرائلی با بیان اینکه محبت و توجه زوجین به یکدیگر یک جایگزین خوب است، اظهار کرد: بازی‌های گروهی در خانواده یک عامل بازدارنده از فضای مجازی است.
وی ادامه داد: در زندگی‌های امروزی حتی سفره مشترک برای تناول غذا وجود ندارد بنابراین باید به دنبال نقطه‌های اتصال بین زوجین بود.
این کارشناس خانواده و روابط زناشویی در فضای مجازی با تاکید بر ترویج امید به زندگی و نشاط اجتماعی، تصریح کرد: در حال حاضر کاهش امید و نشاط در خانواده از عوامل روی آوردن به فضای مجازی است.
خرائلی اظهار کرد: لازم است زوجین قبل از جاری شدن عقد مهارت جنسی و مهارت‌های زندگی را یاد بگیرند و باید درمان اساسی تر و واکسیناسیون زندگی را به زوجین یاد دهیم تا بتوانند زندگی خود را در برابر این معضلات واکسینه کنند.

وی یادآور شد: دانش و سواد فضای مجازی به خوبی به حل این معضل کمک نمی‌کند و باید سواد زندگی زناشویی را به زوجین یاد داد.

چه خوب است با بهره گیری از مشاوره و فراگیری مهارت ‌های زندگی ، محیطی امن را در خانواده فراهم ساخت تا فرزندان از گزند آسیب ‌های فضای مجازی که گریبانگیر زندگی آنان می‌شوند دور بمانند.