چاپ

پیام خراسان - عضو هیات علمی دانشگاه کاشمر گفت: محمود فرخ خراسانی در زمینه سرودن اخوانیات که نامه‌های دوستانه هستند، دارای مهارت شگردی بود.
به گزارش ایسنا- منطقه خراسان، حامد خاتمی‌پور، در مراسم «شب محمود فرخ» که در دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، با اشاره به اخوانیات و مبارزات ادبی محمود فرخ خراسانی خاطر نشان کرد: فرخ به سبک خراسانی گرایش بیشتری نشان می‌داد و در سرودن قطعه و غزل نیز مهارت فراوانی داشت. از دوران جوانی احساسات و شور آزادی خواهانه‌ای در وجودش شکل گرفته بود که در این میان‌ می‌توان یکی از وجوه ممتاز و ادبی این شاعر نامدار را اخوانیه‌سرایی و معاشرات وی با شعرای دیگر روزگار خود دانست.
وی عنوان کرد: به گفته بزرگان نیز این شاعر نامدار در این زمینه صاحب شگرد بوده است. در واقع این نامه‌ها، نامه‌هایی هستند منظوم که غالبا به حکم مهربانی سروده شده‌اند و با لحن و بیان صمیمانه مبتنی بر تعارفات متقابل نیز بوده است، در این میان نیز محمود فرخ مهارت خوبی در سرودن این نامه‌ها داشته است.
خاتمی‌پور عنوان کرد: با توجه به اینکه حجم قابل توجهی از دیوان فرخ را اخوانیات او تشکیل می‌دهد، با این وجود گفتنی است که اخوانیات فرخ تا کنون به سه صورت چاپ شده است، بخشی از اخوانیات او در پایان جشن‌نامه در هفتاد سالگی او نیز به چاپ رسیده است.
عضو هیات علمی دانشگاه کاشمر با بیان اینکه اعم این اخوانیات در قالب قصیده، رباعی و قطعه سروده شده است، خاطرنشان کرد: در واقع اهمیت اخوانیات فرخ را می‌توان از حیث اجتماع آن‌ها در مطالب و اطلاعات گوناگون ادبی، فرهنگی، سیاسی و تاریخی مهم و ارزشمند دانست.
وی با اشاره به اینکه پایان مفاضلات شعری فرخ و معیر ثابتی از جانگزا‌ترین بخش‌های اخوانیات ایشان به شمار می‌رود، اظهار کرد: محمود فرخ در ضمن اخوانیاتی که برای ادبا و فضلا سروده است گاها هم در خصوص مباحث سیاسی عصر و رجال سیاسی زمان خود نیز اشاراتی داشته است. این اشارات از آن جهت حائز اهمیت است که شاید در تاریخ اینگونه یافت نشود.
خاتمی پور با بیان اینکه کهن‌ترین اخوانیه را می‌توان مربوط به نیمه اول سده پنجم دانست، گفت: نمونه‌هایی از این نوع مکاتبات را می‌توان در مکتوبات مولانا، منشئات منتجب‌الدین بغداد و رشیدالدین وطواط مشاهده کرد. البته اخوانیات رشیدالدین سمرقندی و مسعود صدر نیز در تاریخ ادبیات مشهور هستند و محمدابن خالق دبیری نیز در دستور دبیری ضمن اشاره به فن دبیری نامه نگاری به بحث عرفانیات نیز پرداخته‌اند.
فرخ، رشته بین شعرا و فضلای زمان خود بوده است
عضو هیات علمی دانشگاه کاشمر با اشاره به اینکه غلامحسین یوسفی بر این باور بود که کمتر کسی را می‌توان پیدا کرد که با شعر و ادبیات سرو کار داشته باشد و نام فرخ خراسانی را نشنیده باشد، گفت: در واقع فرخ در طول عمر خود و با توجه به معاشرت‌هایی که با سایرین داشته است، رشته‌ای بین فضلا و شعرای این قرن و جوانان ادب دوست زمان خود بوده است، چرا که در نیمه قرن اخیر هر کسی که در خراسان در زمینه شعر و ادبیات فارسی فعالیت داشته است محال بود که میهمان محافل ادبی این شاعر نامدار نباشد.
وی ادامه داد: همچنین به اعتقاد استاد یوسفی نیز شاید بتوان گفت در میان شاعران گذشته و معاصر، کمتر کسی با شاعران دیگر ملافظات ادبی داشته که ممکن است دلیل این امر تخصصی بوده باشد که او در این خصوص داشته است.
خاتمی‌پور عنوان کرد: همچنین یکی از دوستان نزدیک محمود فرخ گفته است که این شاعر نامدار به مشاعرات و اخوانیات علاقه خاصی داشته و در این زمینه فعالیت‌های بسیاری داشته و شعرهای فراوانی را نیز در این زمینه سروده است که شاید به همین دلیل باشد که بیش از هر شاعر دیگری در دیوان اشعار خود اینگونه مشاعرات و مناظرات را به کار برده است.
عضو هیات علمی دانشگاه کاشمر گفت: در واقع محمود فرخ با 106 نفر، مشاعره و مراوده ادبی داشته است که در میان این 106 نفر افراد مجتهد، موسیقی‌دان، خوشنویس، مقامات دادگستری، روسای ادارات، استاد دانشگاه، معلم، وکیل مجلس، پزشک، روزنامه‌نگار و... دیده می‌شود که سه تن از این تعداد را بانوان از جمله ایران تیمور تاش، نیره سعیدی و نیکو بازرگان تشکیل می‌دهند.
وی تصریح کرد: فرخ بیشترین مشاعرات خود را با سید محمد ارجمند هاشمی، امیری فیروزکوهی، ابوالقاسم حبیب‌اللهی و برخی از افراد دیگر داشته است که موضوعات عمده این اخوانیات عبارت است از تسلیت، تبریک، گلایه، شکایت، نصیحت، نکوهش و سرزنش، طلب و درخواست، انتقاد و سپاس‌گزاری.
خاتمی پور خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم آثار فرخ را با سایر شعرا مقایسه کنیم باید بگوییم که آثار این شاعر نامدار دارای مناعت طبعی بوده و همچنین در شعر خود نیز به نکوهش اعراب پرداخته است.
عضو هیات علمی دانشگاه کاشمر تاکید کرد: فرخ مانند سایر ادبا، مخالف سر سخت شعر نو بود. او معتقد بود که شعر نو در زبان فارسی به مثابه مشتی بر وطن است. شاعر در سروده‌های اخوانیه خود که در حال و هوای دوستانه شکل می‌گیرد و احساس آزادی بیشتری داشته چاشنی طنز نیز به کار برده است.
انتهای پیام