چاپ

پیام خراسان - استاد گروه علوم و صنایع غذایی دانشگاه فردوسی و پژوهشگر عکاسی گفت: عکاسی ایرانی کانون مناسبی برای بازتاب تغییر و تحول جایگاه زن در جامعه‌ ایرانی بوده است.
به گزارش ایسنا- منطقه خراسان، دکتر محبت محبی، امروز در نشست زنان و مدیای عکاسی که در دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: مطابق نظریه بازتاب در جامعه‌شناسی هنر، هنر آیینه جامعه و منعکس‌کننده ویژگی‌های آن است. جامعه ایرانی طی دهه‌های گذشته، با تنش‌ها و نابسامانی‌هایی در دوران گذار از سنت به مدرنیته مواجه بوده و زنان به عنوان نیمی از جمعیت جامعه در موقعیت‌هایی به مراتب حساسیت برانگیزتر مورد توجه متفکران و هنرمندان قرار گرفته‌اند.
وی افزود: عکاسی ایرانی کانون مناسبی برای بازتاب تغییر و تحول جایگاه زن در جامعه‌ ایرانی بوده است. اگرچه نمی‌توان منکر این امر شد که شرایط اقتصادی هنر، صنعت و دانش هنر در بازه‌های زمانی مختلف، موجب ناقص یا مغشوش بودن بازنمایی شخصیت زن در هنر ایران بوده است.
این پژوهشگر عکاس تصریح کرد: جامعه‌شناسی و عکاسی تاریخ تولدی تقریبا مشابه دارند واژه sociology نخستین بار توسط آگوست کنت در سال 1837 ابداع شد و تولد عکاسی به سال 1839 نسبت داده می‌شود. کشف جامعه از اهداف مهم جامعه‌شناسی و عکاسی است و مسائل مختلف اجتماعی مانند فقر، آسیب‌های اجتماعی، طبقات اجتماعی، مهاجرت، جنسیت و اقلیت‌ها همواره از سوی جامعه‌شناسان و عکاسان مورد توجه بوده‌اند.
دوروتا لنگ یکی از نمادهای عکاسی قرن بیستم است
استاد گروه علوم و صنایع غذایی دانشگاه فردوسی عنوان کرد: دوروتا لنگ ( یک عکاس مستند و خبری تاثیرگذار آمریکایی بود ) یکی از نمادهای عکاسی قرن بیستم است که به دلیل به تصویر کشیدن سال‌های رکود بزرگ در تاریخ عکاسی جهان ماندگار شده است. عکاسی مستند زمینه‌ساز سفر او به نقاط مختلف آمریکا همراه با همسر اقتصاددانش شد، رابطه‌ای که مشخصا بر آثار دوروتالنگ و نگاهش به بحران‌های اجتماعی به ویژه در مناطق روستایی آمریکا تاثیرگذار بوده و معروف‌ترین عکس او، «مادر مهاجر» است که این عکس جایگاهی حماسی در میان مردم آمریکا و جهان پیدا کرده است.
مارگارت بورک وایت از برترین عکاسان تاریخ است
محبی خاطرنشان کرد: مارگارت بورک وایت از برترین عکاسان تاریخ است و به عنوان اولین زن خبرنگار و عکاس شناخته می‌شود. او به عکاسی صنعتی، عکاسی از بلایای طبیعی و جنگ علاقه‌مند بود و در جنگ جهانی دوم به خدمت نیروی هوایی ایالات متحده درآمد.
وی اضافه کرد: مارگارت، سفرهای متعددی به نقاط مختلف جهان داشت و در سال 1946 از سوی سردبیر عکاسی مجله لایف برای عکاسی از پایان حکومت استعماری به انگلستان فرستاده شد. تصویر مهاتما گاندی در کنار چرخ نخریسی یکی از تاثیرگذارترین عکس‌ها در تاریخ رسانه عکاسی است.
این پژوهشگر عکاسی ادامه داد: بورک وایت عکس‌های زیادی از ویرانی‌های ناشی از بمباران در جنگ جهانی دوم به ثبت رسانده و مستندهای متعددی از بحران اقتصادی در زندگی روستاییان آمریکا تا ارتش شوروی طی جنگ جهانی دوم داشته است.
زندگی من در جعبه‌هایم است
وی افزود: ویویان مایر پرستار بچه نسبتا عجیبی بود که با جعبه‌هایش از این خانه به آن خانه می‌رفت و مراقبت از کودکان را بر عهده می‌گرفت تا اینکه دو سال پس از مرگش، به صورت اتفاقی کلکسیون‌دار جوانی به نام جان مالوف با گنجینه آثار او روبرو شد؛ آثاری که به تدریج منجر به کشف جایگاه ویژه‌اش در عکاسی و به ویژه عکاسی خیابانی در قرن بیستم و در کنار بزرگانی مانند دیان آریس و گری وینوگراند شد.
محبی بیان کرد: مایر در سال 1926 در نیویورک از مادری فرانسوی و پدری آمریکایی متولد شد، اما بخشی از کودکی را پس از جدایی والدینش در فرانسه گذراند تا اینکه در سال 1951 به آمریکا برگشت و عکاسی را آغاز کرد، اگرچه او همواره در قامت یک پرستار ساده ظاهر می‌شد.
وی گفت: ویویان مایر در وقت‌های آزادش به سینما می‌رفت یا در خیابان‌ها عکاسی می‌کرد. کودکانی که مایر از آنها مراقبت می‌کرد او را زنی خلاق با ذهنی باز و البته نه چندان گرم توصیف کرده‌اند. کشف رازهای زندگی مایر چندان ساده نبوده و تحقیقات و بررسی‌ها در این زمینه ادامه دارد.
نگاه آلن سکولا به مایر و آثارش ملودراماتیک است
این پژوهشگر عکاسی اظهار کرد: آلن سکولا، مفسر و منتقد عکاسی، پس از مواجه شدن با عکس‌های ویویان مایر که جان ماوف در یک حراجی به دست آورده بود، به وی اطلاع داد که عکس‌های مایر از نظر تاریخی بسیار مهم بوده و باید محفوظ بمانند.
وی اضافه کرد: سکولا در بسط نظر خود، عنوان می‌کند مایر عکاسی است که دیدگاه جامعی درباره آمریکای دهه 1950 و1960 میلادی داشته است، حال آنکه بسیاری از عکاسان دیگر چنین نبودند و او مایر را به عنوان ناظری خارجی در نظر می‌گیرد که از حیث جایگاه، شاید بتوان با رابرت فرانک قابل قیاس دانست؛ جایگاهی که در طول حیاتش هیچ‌گاه به آن دست نیافت و نگاه سکولا به مایر و آثارش ملودراماتیک است.
آن جونز دریافت جنگ‌های ویرانگر مردان باعث پایان جنگ و خشونت علیه زنان نشده است
محبی عنوان کرد: آن جونز عکاس، نویسنده و فعال حقوق بشر پس از نوشتن کتاب «کابل در زمستان» درباره موقعیت زنان طی جنگ‌های متعدد در افغانستان، به آفریقا و جمهوری دموکراتیک کنگو سفر داشت. او دریافت که پایان یافتن جنگ‌های ویرانگر مردان منجر به پایان جنگ و خشونت علیه زنان نشده، بلکه زندگی زنان و دختران را تحت تاثیر قرار داده است.
وی ادامه داد: این هنرمند تلاش کرد تا با استفاده از عکاسی، زنان را از قربانی به فعال مدنی مبدل سازد. او با سپردن دوربین عکاسی مقدماتی، از آن‌ها خواست تا لحظات معمول زندگی هر روزه خود را به تصویر بکشند.
دونا فراتو زندگی خود را صرف روایت خشونت خانگی قرار داد
این پژوهشگر عکاسی اظهار کرد: دونا فراتو عکاس مشهور آمریکایی بیش از 30 سال از زندگی خود را به روایت خشونت خانگی اختصاص داده است. استعداد، جستجوگری و نیز تعهد به نمایش سمت تاریک زندگی انسان‌ها، از او هنرمندی بزرگ در رسانه عکاسی ساخته است.
وی با بیان اینکه «زیستن با دشمن» و «عشق و هوس» کتاب‌های فراتو است که بارها تجدید چاپ شده است، تصریح کرد: «زیستن با دشمن» کتابی مشتمل بر عکس و روایت‌های دونا فراتو درباره خشونت با مقدمه‌ای از آن جونز است که در سال 1991 منتشر شد. فراتو در کتاب اشاره می‌کند که عکس‌های کتاب زاده ناامیدی است، چراکه او خود را در برابر خشونتی که شاهدش بوده، ناتوان و ضعیف حس کرده است.
محبی در ادامه عنوان کرد: از سویی زمان زیادی به طول انجامیده است تا پس از کسب جایزه اوژن اسمیت سردبیران مجلات، عکس‌های او را جدی گرفته و منتشر کنند. فراتو در سال 2014 به خاطر عکس زنی که توسط همسرش آزار دیده بود، از سوی مجله تایمز به عنوان یکی از 100 عکاس برتر و تاثیرگذار همه ادوار شناخته شد. او جوایز متعددی مانند جایزه رابرت اف کندی برای عکاسی با موضوعات انسانی، مدال افتخار برای آثار شاخص در فوتوژورنالیسم، جایزه عدالت جنسیتی از قضات دیوان عالی کشور آمریکا کسب کرده است.
این پژوهشگر عکاسی خاطرنشان کرد: بسیاری دیگر از عکاسان خارجی که در کار خود و در موضوعات مهم اجتماعی درخشیدند و آثار به یادمانی از خود به جای گذاشتند، همچنین عکاسان زن ایرانی توانستند با خلاقیت و استعداد خود آثاری به جای گذارند که درد جامعه را روایت می‌کند.
انتهای پیام