چاپ

پیام خراسان - عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه فردوسی مشهد گفت: در ایران تلاشی شد برای ساخت فیلمی در رابطه با مولانا که البته با مشکلاتی روبه‌رو شد، هم اکنون در فرانسه اواخر ساخت فیلمی به نام مولانا است و اگر ما بیش از این بی‌توجهی کنیم در ساخت این اثر هنری، دیگران آن را ثبت خواهند کرد.

به گزارش ایسنا، دکتر محمدرضا فارسیان در نشستی با عنوان مولانا در چشم‌انداز جهانی که در دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: قدیمی‌ترین ترجمه اشعار مولانا در زبان فرانسوی مربوط به حدود 200 سال پیش است که آن هم به صورت ابتدایی از زبان آلمانی وارد زبان فرانسوی شده است. در فرانسه سعدی، حافظ و خیام جایگاه‌های قدیمی‌تری نسبت به مولانا داشتند و سریع‌تر پذیرش شده‌اند. بعضی‌ها مستقیما به وسیله زبان فارسی و برخی به‌ وسیله ترجمه اشعارشان از سایر زبان‌ها وارد عرصه ادبیات فرانسه شده‌اند.
وی ادامه داد: ترجمه اشعار سعدی به حدود 400 سال پیش در زبان فرانسه باز می‌گردد. اما قدیمی‌ترین ترجمه اشعار مولانا مربوط به حدود 200 سال پیش است که آن هم به صورت ابتدایی از زبان آلمانی وارد زبان فرانسوی شده است. آلمانی‌ها و روسی‌ها در نگاه عرفانی به شعر ایرانی سابقه بیشتری دارند. ما باید به شاعر فرانسوی ایوانویچ اشاره کنیم که لهستانی‌الاصل بود اما در فرانسه زندگی می‌‎کرد. نگاهی که در فرانسه به آثار مولانا شده سه قسم است؛ یکی نگاه دانشگاهی، مقاله‌خیز و پژوهشی است. نگاه دیگر عرفانی و صوفیانه است که شامل عرفان اسلامی و عرفان ایرانی است. نگاه سوم عامیانه و برای مردم عادی جامعه است. آثار منتشر شده و مرتبط با مولانا به یکی از این سه مورد باز می‌گردد.
گرایش یکی از اندیشمندان فرانسوی معاصر از طریق عرفان مولانا به اسلام
فارسیان گفت: از اندیشمندان فرانسوی معاصر ایوانویچ بزرگترین فردی است که به ادبیات ایرانی و عرفانی توجه داشته است. ایشان مولاناشناس است و از طریق عرفان مولانا به اسلام گرایش پیدا کرده است. ایوانویچ در ابتدا به اقبال علاقه‌مند بوده و بعد با مشاهده اشعار اقبال که در اکثر آنها از مولانا تعریف کرده است جذب اشعار و افکار مولانا شد. به این ترتیب ایشان اول با ترجمه آثار مولانا آغاز می‌کند تا اینکه برای ترجمه کل مثنوی حدود 15سال را صرف می‌کند و اولین ترجمه را به زبان فرانسه با کمک یکی از استادان ایرانی چاپ می‌کند. کل آثار ایوانویچ به سمت عرفان و مولانا است. در فرانسه مولانا را به نام رومی می‌شناسند.
از طریق مولانا سریعتر به خدا نزدیک می‌شویم
عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: در رابطه با تفاوت عرفای اسلامی و مولانا، ایوانویچ می‌گوید که ما از طریق مولانا سریعتر به خدا نزدیک می‌شویم. به صورت کلی تمام آثار ایوانویچ به مولانا مرتبط است.
فارسیان اظهار کرد: نفر بعد هنری کولدمن است که به صورت ویژه به سهروردی می‌پرداخت و همیشه از مولانا به عنوان مرجع گریزناپذیر در شناخت اندیشه ایرانی و عرفانی نام برده است. او معتقد است که مثنوی را به عنوان یک قرآن فارسی می‌توان نام برد و از مولانا به نام قهرمان مذهب عشق و عاشق دلسوخته نام می‌برد.
وی افزود: اگر بخواهیم کلی‌تر اشاره کنیم باید بگوییم در هند مولانا به صورت ویژه شناخته شده است و در داستان‌های هندی حضور دارد. لفونته هم به صورت غیر مستقیم یعنی از طریق زبان هندی، تحت تاثیر مولانا قرار گرفته است. بزرگترین نویسنده فرانسوی مونتی بارث است که به صورت ویژه در آثارش از مولانا نام می‌برد. در فرانسه در مراسم صوفیان شرکت می‌کرده و اسم این مراسم را درویشان‌گردان می‌نامند. او به قونیه سفر می‌کند و تلاش می‌کند تا افکار مولانا را در مثنوی بشناسد و عطر و شعر مولانا را باهم در آثارش می‌آمیزد.
فارسیان ادامه داد: کشورهای اروپایی مانند فرانسه استعمارگر بودند و معمولا کشورهای آفریقایی مستعمره فرانسه بودند و ارتباط فرهنگ‌ها سبب شناخت بیشتر آنها از مولانا شد. زبان این‌ها چون فرانسوی بوده باعث شد تا به صورت غیر مستقیم مولانا را بشناسند.
عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه فردوسی مشهد تشریح کرد: آقای ستیه کتابی دارد به نام شراب عرفانی و در آن به نماد شراب و معنای آن اشاره می‌کند و آن را به عرفان متصل می‌کند. آقای ستیه یک کتاب دارد به نام هفت رساله که البته این کتاب هشت رساله دارد اما بخاطر اینکه در اسلام عدد هفت مقدس است اسم کتاب را هفت رساله می‌گذارد و عنوان یکی از رساله‌ها را در تیتر کتاب نمی‌آورد.
وی ادامه داد: کمی معاصرتر به دکتر نهال تجدد و دکتر لیلی انور برمی‌خوریم، تجدد در فرانسه زندگی می‌کند و دو کتاب در جهت شناخت مردم عام از مولانا با عنوان «عارف جان سوخته» و «در جست‌وجوی مولانا» می‌نویسد. خانوم تجدد نقش اساسی در شناخت مولانا به وسیله مردم عادی فرانسه ایفا می‌کند. دکتر لیلی انور استاد دانشگاه هستند و در فرانسه بزرگ شده‌اند ایشان هم به صورت ویژه بر روی اشعار مولانا کار می‌کنند. مرجع فعلی فرانسوی‌ها برای زندگی،افکار و اشعار مولانا دکتر انور است. وی دو کتاب «رومی مذهب عشق» و «شب» را نوشته است.
اگر برای ساخت فیلم در مورد مولانا بی‌توجهی کنیم دیگران آن را ثبت می‌کنند
فارسیان اظهار کرد: در ایران تلاشی شد برای ساخت فیلمی در رابطه با مولانا که البته با مشکلاتی روبه‌رو شد. هم اکنون در فرانسه اواخر ساخت فیلمی است به نام مولانا و سازنده آن اقای کریر است که از کارگردانان و فیلم‌سازان برتر فرانسوی است. اگر ما بیش از این بی‌توجهی کنیم در ساخت این اثر هنری، دیگران آن را ثبت خواهند کرد. در ادبیات مدرن فرانسه نویسندگان بسیار خوبی مانند لوکیزیو وجود دارد، این نویسنده پر طرفدار کتاب‌های رمان با سبقه عرفانی دارد و در کارهایش از مولانا الهام می‌گیرد.
انتهای پیام