چاپ

پیام خراسان - عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: امروز دیگر دانشجو به سیاست‌های کلان نمی‌اندیشد و به‌دنبال سیاست خرد است؛ به این معنا که دیگر به‌دنبال سودای تغییر جهان و اینکه طرحی نو بپردازد، نیست.

وحید سینایی در نشستی با عنوان «بررسی انتقادی تحولات جنبش دانشجویی و وضعیت کنونی آن» که در دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی برگزار شد، اظهار کرد: در زمانه‌ای که بحث آرمان و انقلاب خیلی خریدار ندارد و گاهی به استهزا و نیشخند گرفته می‌شود، بحث کردن درباره‌ی 16 آذر خیلی مشکل است.
وی افزود: ما در جامعه خود پتانسیل قابل توجهی برای رفتن به سمت خشونت داریم. در ایران در 40 سال پیش انقلابی ناچارا با میزانی از خشونت اتفاق افتاد. بعد از انقلاب اعدام‌ها، درگیری‌های مسلحانه، جنگ و فشارهای طاقت فرسای اقتصادی و اجتماعی وجود دارد که همه این‌ها پتانسیل خشونت را در جامعه ما ایجاد کرده است. برای عدم ورود به چنین فضایی باید گفت‌وگو و صحبت کرد؛ به همین دلیل معتقدم که انتخابات آزاد، عادلانه و سالم باید برای حل معضلات جامعه به رسمیت شناخته شود و به آن سمت حرکت کنیم.
سینایی بیان کرد: به نظر من باید به این نکته توجه کرد که 16 آذر 133 2 که به نام روز دانشجو نام‌گذاری شده در چه فضای سیاسی و فکری اتفاق افتاده است. در دهه‌های 1950، 1960 و 1970 که ایدئولوژی‌های مارکسیستی و رادیکال و... رونق داشتند، جنبش‌های ضد استعماری، استقلال خواهی و.. وجود داشتند و جهان در حال انقلاب و مبارزه بود و رهبران این جنبش‌های استقلال به این نتیجه رسیدند که با صرف استقلال سیاسی قادر به تصمیم‌گیری مستقل نیستند و شروع به صحبت در رابطه با استقلال اقتصادی کردند.
16 آذر در اعتراض به روابط با انگلیس آغاز شد
عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: در این فضا بود که جنبش ملی‌شدن صنعت نفت اتفاق افتاد و دکتر مصدق به نخست‌وزیری رسید و کودتای 28 مرداد اتفاق افتاد. واقعه‌ 16 آذر را باید در چارچوب گفتمانی که وجود داشت بررسی کرد. 16 آذر در قالب یک رویداد در واکنش به روابط با انگلیس آغاز شد، اتفاقا کسانی که در این روز شهید شدند کسانی بودند که در چارچوب همین گفتمان‌ها و ایدئولوژی‌ها زیست می‌کردند یا اعضاء حزب توده بودند یا به حزب ملی تعلق داشتند. این گفتمان تا دهه 60 ادامه پیدا کرد حتی بسیاری از اقداماتی که توسط دولت پهلوی انجام شد تحت تاثیر همین ایدئولوژی بود.
وی افزود: این گفتمان تمام فضای روشنفکری ما را تحت تاثیر خود قرار داده بود. این فضای جدید که ایجاد شد فضای روشنفکری دانشگاهی را هم تحت تأثیر قرار داد و همینجا بود که بحث‌هایی تحت عنوان فراموشی 16 آذر و خسارت‌هایی که جنبش دانشجویی به ایران و توسعه آن زده، مطرح شد. اگر در چارچوب افکار مسلط در آن دوران به جنبش دانشجویی نگاه کنیم، این جنبش در چارچوب همان گفتمان و پارادایم مسلط حرکت می‌کرد.
سینایی اظهار کرد: در این دوران جدید جنبش دانشجویی هم دچار تغییراتی شد تا اندازه‌ای که شاید امروزه اطلاق کلمه جنبش به فعالیت‌هایی که دانشجویان انجام می‌دهند با تردید روبه‌رو باشد. آنچه که درحال حاضر تحت عنوان حرکات دانشجویی وجود دارد، کاملا متفاوت با جنبش سال‌های قبل است و به یک معنا اساسا قیاس ناپذیرند و هرکدام در چارچوب پارادایم مسلط در زمان خود به فعالیت می‌پرداختند. هر پارادایم مفاهیم و مفروضاتی دارند که باید در چارچوب آنها به اقداماتی که صورت گرفته است توجه کرد.
امروز دیگر دانشجو به سیاست‌های کلان نمی‌اندیشد
عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: امروز دیگر دانشجو به سیاست‌های کلان نمی‌اندیشد و به‌دنبال سیاست خرد است. به این معنا که دیگر به‌دنبال سودای تغییر جهان و اینکه طرحی نو بپردازد، نیست. این سیاست خرد را در دو بخش ارتباط در جامعه و دیگری مسائل صنفی و دانشگاهی به اجرا می‌گذارد. در ارتباط با جامعه، جنبش‌های دانشجویی از دولت فاصله گرفته و بیشتر به جامعه مدنی نزدیک شده‌اند و مواردی مانند اعتراضات صنفی، اعتراضات کارگری و خواسته‌های زیست محیطی را در دستور کار خود قرار داده است.
وی تصریح کرد: عرصه دیگری که در سیاست خرد مورد توجه است مسائل صنفی و دانشگاهی مانند دفاع از آزادی آکادمیک، نقد تجاری‌ شدن آموزش، مخالفت با حضور نهادهای غیر دانشگاهی در محیط دانشگاه و... است. دکتر چمران در خاطره ای مرتبط با 16 آذر 32 می‌گوید: «زمانی که سربازان وارد دانشکده فنی شدند و دانشجویان را تحت تعقیب قرار دادند، یکی از دانشجویان فریاد زد "دست نظامیان از دانشگاه کوتاه" و متعاقب این شعار بود که جمعی از دانشجویان به رگبار بسته شدند.»
ترجیح فضای مجازی به فضای حقیقی برای فعالیت سیاسی
عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: ویژگی دیگر ترجیح فضای مجازی به فضای حقیقی است. درحال حاضر بیشتر دانشجویانی که علاقه به مسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی دارند حضور در فضای مجازی را به حضور در میدان، تظاهرات و تجمع‌ها ترجیح می‌دهند. ویژگی دیگر جنبش‌های دانشجویی در عصر حاضر بی اعتمادی به نهادهای رسمی موجود است. اکنون به روشنی می‌توان دید که حرکت‌های دانشجویی نسبت به سرنوشت دولت و پایان آن دغدغه‌ای ندارند.
16آذرها بخشی از تاریخ ما هستند
سینایی ادامه داد: 16 آذرها بخشی از تاریخ ما هستند و برای ما می‌تواند نماد یکی از رفتارهای دولت پهلوی با آرا و دیدگاه‌های مخالف خود باشد. ما باید به یاد داشته باشیم که حتی با نقد و نفی وضعیت موجود به تجربه‌هایمان مراجعه کنیم و فریب گروه‌ها و جریان‌هایی را نخوریم که چنین کارنامه‌ای در تاریخ ایران داشتند. نفی و نقد وضع موجود نباید به تطهیر و بازگشت به گذشته بینجامد.
انتهای پیام