تفکر سیستمی، حلقه مفقوده تصمیمگیریها و سیاستگذاریهای کلان کشور
جمعه 22 آذر 1398 - 08:06:13
ایرنا - خراسان رضوی
|
|
پیام خراسان - تهران-ایرناپلاس- سیدحسین حسینی، دبیر اجرایی دومین کنفرانس ملی انجمن ایرانی پویاییشناسی سیستمها میگوید: نبود دیدگاه و تفکر سیستمی در تصمیمگیریها و سیاستگذاریهای کلان کشور سبب شده تا بسیاری از تصمیمات بدون نگاه جامع به مسائل گرفته شود.
ایرناپلاس: به نظر شما فصل مشترک چالشهای کشور در زمینه تصمیمگیریها و سیاستگذاریهای کلان چیست و چه راهحلی برای آن وجود دارد؟ حسینی: نبود دیدگاه سیستمی در لایه سیاستگذاری بهویژه در سطح کلان حاکمیت موجب میشود تصمیمات بدون وجود نگاه جامع به همه ابعاد مسئله و بیتوجه به تبعات تصمیمگیریها در گذر زمان و محدودیت منابع و شرایط موجود اتخاذ شوند. چنین تصمیماتی در طولانیمدت موجب هدر رفت سرمایه و منابع، دوبارهکاریها و اتخاذ تصمیمات غیراثربخش و در برخی موارد سلیقهای میشود. در بسیاری از این تصمیمگیریها شاهد مدلهای ذهنی افرادی هستیم که نسبت به موضوعات مختلف، دیدگاههایی جزیرهای، جناحی و غیریکپارچه دارند. در عمده موارد، بهجای توجه به تبعات تصمیم و واکنشی که ذینفعان آن مسئله از خود نشان میدهند، تصمیمگیران عمدتاً با عینک خود به مسئله مینگرند که این باعث میشود تصمیماتی بهظاهر بهینه اتخاذ شود که در دنیای بیرون لزوماً بهینه نیست. عدم توجه به اثرات بلندمدت تصمیمات، تأخیرهای موجود در سیستمهای اقتصادی-اجتماعی، واکنش ذینفعان موجود در سیستم و مدلهای ذهنی آنان و عدم توجه به ابعاد متنوع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، زیستمحیطی، فناورانه و سیاسی مسائل کلان در کشور همه و همه نشاندهنده جاری نبودن رویکرد و تفکر سیستمی در بین تصمیمگیران است. اما با نگاهی عمیقتر متوجه خواهیم شد که نبود نگاه سیستمی تنها به لایه سیاستگذاران محدود نمیشود و در لایه مدیریتی، کارشناسی و حتی در بین عموم مردم نیز این مشکل وجود دارد. در واقع آحاد جامعه به دلیل عدم آگاهی، مطالبات سیستمی ندارند و از سوی دیگر، مدیران برای رفع معضلات، سیستم طراحی نمیکنند. از این رو، ترویج نگاه سیستمی در بین آحاد جامعه بهمنظور پیشگیری از برخی مسائل، پیش از اقدام به مدلسازی در حل این مسائل بسیار حائز اهمیت است. آسیبهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، زیستمحیطی و ... نیازمند نگاه سیستمی، جامع و تلفیقی است، زیرا رفع یک آسیب بدون توجه به پیشینه، علل اصلی وقوع آن، مسیر تاریخی آن و ... موجب بازگشت مجدد یا تبدیل شدن آن به یک آسیب دیگر (و چه بسا شدیدتر) میشود. ایرناپلاس: ظاهرا دومین کنفرانس ملی پویاییشناسی سیستمها در همین راستا برگزار خواهد شد، هدف از برگزاری این کنفرانس چیست؟ حسینی: هدف اصلی از برگزاری این کنفرانسِ سالانه، کمک به رشد و توسعه دانش تفکر سیستمی و روششناسی پویاییشناسی سیستمها در کشور در راستای حل مسائل در سطوح ملی و سازمانی و با تکیه بر توسعه و تعالی سرمایههای انسانی کشور در بخشهای اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی و ... است. ایرناپلاس: آیا موضوع همایش منحصراً به رشته مدیریت و صنایع مربوط میشود یا سایر رشتهها هم میتوانند مشارکت داشته باشند؟ حسینی: کنفرانس ملی پویاییشناسی سیستمها محدود به رشته دانشگاهی خاصی نیست، چرا که اساساً خود روششناسی پویایی سیستم محدود به رشته خاصی نبوده و آنجا که بررسی و حل مسائل پیچیده بهویژه در زمینه سیاستگذاری و تصمیمگیری مطرح میشود، این روش کاربرد دارد و بالطبع این کنفرانس نیز پذیرای آخرین یافتههای علمی مربوطه است. اگرچه عمدتاً در کشور از این روش در رشتههای مهندسی صنایع، مدیریت و اقتصاد استفاده شده است. در این کنفرانس مقالاتی که با رویکرد سیستمی یا با استفاده از روش پویاییشناسی سیستمها مسئلهای را بررسی کردهاند (محور کاربردی) یا پژوهشی در مورد توسعه تفکر سیستمی و روش پویاییشناسی سیستمها انجام دادهاند (محور روششناسی)، ارائه خواهند شد. ایرناپلاس: این کنفرانس در چه تاریخی و کجا برگزار خواهد شد؟ حسینی: این کنفرانس در روزهای 4 و 5 اردیبهشت ماه سال 98 به میزبانی دانشگاه شهید بهشتی برگزار خواهد شد و شرکتکنندگان تا پایان بهمنماه امسال مهلت دارند تا فایل کامل مقالات خود را از طریق وب سایت رسمی کنفرانس به آدرس irsdc2019.ir برای دبیرخانه ارسال کنند. نتایج بررسی مقالات نیز در روز 22 اسفند ماه اعلام شده و صاحبان مقالات پذیرفته شده و نیز سایر علاقهمندان به حوزه تفکر سیستمی و پویاییشناسی سیستمها تا 22 فروردین سال آینده برای ثبتنام در کنفرانس زمان خواهند داشت. ایرناپلاس: برنامهریزی و انجام امور اجرایی آن از چه زمانی آغاز شده است؟ حسینی: اقدامات اجرایی این کنفرانس از ابتدای آذرماه و با آغاز بهکار رسمی دبیرخانه کنفرانس صورت جدی به خود گرفت. پس از آن، ظرف مدت کوتاهی وبسایت کنفرانس (IRSDC2019.ir) جهت اخذ و داوری مقالات طراحی و راهاندازی شد. ایجاد شبکههای اجتماعی کنفرانس جهت اطلاعرسانی در فضای مجازی نیز از دیگر اقداماتی است که درجهت اطلاعرسانی و برگزاری هرچه بهتر کنفرانس تا کنون صورت پذیرفته است. ایرناپلاس: مسئولان و اعضای کمیتههای اجرایی چه کسانی هستند؟ حسینی: ریاست این کنفرانس بر عهده دکتر علینقی مشایخی، رئیس انجمن علمی پویاییشناسی سیستمها خواهد بود. همچنین دکتر محمدرضا حمیدیزاده بهعنوان دبیر کنفرانس و دکتر مسعود ربیعه بهعنوان دبیر علمی کنفرانس هستند و مسئولیت اجرایی کنفرانس نیز به عهده بنده است. ایرناپلاس: در حاشیه کنفرانس، چه برنامههای دیگری پیشبینی شده است؟ حسینی: با توجه به هدف اصلی این کنفرانس که آشنایی بیشتر با جایگاه و کاربرد تفکر سیستمی و پویاییشناسی سیستمها در حل مسائل و معضلات جاری کشور در سطوح و ابعاد مختلف است، مطابق سال گذشته امسال نیز در کنار برگزاری کنفرانس و ارائه نتایج پژوهشهای شرکتکنندگان، برای علاقمندان به این حوزه، کارگاههای آموزشی متنوعی در نظر گرفته شده که بعد از تصمیمگیری نهایی از سوی مسئولان، مشخصات این کارگاهها اعلام خواهد شد. ایرناپلاس: حامیان کنفرانس چه نهادها و سازمانهایی هستند؟ حسینی: سعی شده است کمیته علمی کنفرانس بهصورت منتخبی از اساتید برجسته دانشگاههای سراسر کشور باشد و بنابراین حامیان علمی این کنفرانس دانشگاههای معتبر کشور خواهند بود. همچنین سازمانها و مراکز تحقیقاتی متعددی نیز ابزار علاقه کردهاند تا بهعنوان حامی کنفرانس با دبیرخانه همکاری داشته باشند که متعاقباً اسامی آنها در سایت کنفرانس اعلام خواهد شد. همچنین، در حال مذاکره با پایگاه استنادی جهان اسلام (ISC) هستیم که انشاءالله مقالات کنفرانس نیز در این پایگاه نمایه خواهند شد و حداکثر تا دو هفته پس از پایان کنفرانس در قالب کتابچه و CD توسط دبیرخانه کنفرانس منتشر خواهد شد. بهعلاوه، نسخه الکترونیکی مقالات از طریق پایگاه سیویلیکا برای علاقهمندان قابل دسترسی خواهد بود. امیدوارم تا با حمایت مسئولان و همت اساتید و صاحبان تجربه در این حوزه، این کنفرانس گام مؤثری در جهت توسعه و اعتلای تفکر سیستمی و روششناسی پویاییشناسی سیستمها در سطوح مختلف جامعه باشد. در آخر لازم میدانم از تکتک دستاندرکاران و همراهان کنفرانس و نیز همه مشارکتکنندگان که حمایتهای معنویشان ما را دلگرم کرده و مشارکتهای مادیشان تسهیلگر امور اجرایی کنفرانس ماست نهایت سپاس را داشته باشم. **اداره کل اخبار چندرسانهای**ایرناپلاس**
http://www.khorasan-online.ir/fa/News/193423/تفکر-سیستمی،-حلقه-مفقوده-تصمیمگیریها-و-سیاستگذاریهای-کلان-کشور
|