چاپ

پیام خراسان - ایسنا/خراسان رضوی اهداء عضو و پیوند اعضاء به عنوان یک شیوه نوظهور درمانی قابل اجرا و ملموس در بسیاری از کشورهای دنیا در حال انجام است و به سرعت تقاضا برای آن در حال افزایش است.

زندگی در دنیای مدرن امروز با وجود پیچیدگی‌ها، شتاب و مصائب آن، امکاناتی را توسط تکنولوژی علوم و فنون جدید برای بشریت فراهم کرده است که بتواند مرگ را در مواردی به تعویق بیندازد. مسأله‌ای که به طور جدی ذهن تمام دانشمندان را به خود مشغول کرده امکان استفاده از تمامی امکانات جهت طولانی‌تر کردن عمر انسان است. اهداء عضو و پیوند اعضاء به عنوان یک شیوه نوظهور درمانی قابل اجرا و ملموس در بسیاری از کشورهای دنیا در حال انجام است و به سرعت تقاضا برای آن در حال افزایش است.
بر اساس این مقالات: «سابقه اهداء عضو به دوران میلاد مسیح بر می‌گردد. در یک تابلوی نقاشی که درموزه پرادوی شهر مادرید نگهداری می‌شود صحنه‌ای از شهر دمشق در قرن سوم پس از میلاد طراحی شده که پزشکان در حال پیوند پای یک سیاه پوست به بدن یک فرد سفید پوست هستند؛ ظاهراً این عمل پیوند موفقیت آمیز بوده که در جهان مسیحیت آن را معجزه “Saint cosmos” و"Damian saint" می‌نامند.
بسیاری از بیماران نیازمند اهداء عضو در لیست انتظار فوت می‌شوند
در این مقاله آمده است: «اهداء عضو در دهه اخیر در کشور آمریکا، ایتالیا، بلژیک و استرالیا افزایش داشته است. در کشورهای منطقه خاورمیانه مانند عربستان، ترکیه و ایران افزایش در میزان اهداء عضو از بیمار مرگ مغزی وجود داشته است اما با تمام تلاش‌های صورت گرفته در جهت اهداء عضو، هنوز بسیاری از بیماران نیازمند در لیست انتظار فوت می‌شوند.
در کشور ما سالانه بیش از 85 هزار مرگ مغزی در اثر سوانح و تصادفات رخ می‌دهد. تنها کمتر از 85 درصد از این موارد منجر به اهداء عضو می‌شود. در فرایند اهداء عضو تشخیص به موقع و فراهم آوردن شرایطی جهت نگهداری بیمار برای دست یافتن به ارگان‌های مناسب پیوند از اولین و مهمترین اقدامات ضروری است. در مرحله بعدی کسب رضایت از ورثه الزمی است».
در این پژوهش آمده است :«اگرچه که مرگ ناگهانی عضو خانواده و بحث در مورد اهداء عضو فشارهای خاصی را بر وابستگان تحمیل نموده و در این زمان آنها را از نظر عاطفی و شناختی مستعد آسیب می‌کند، اما توجه به آنها و شناخت این تجربه‌های درک شده می‌تواند تیم مراقبتی را در کمک به خانواده یاری کند. هرقدر خانواده‌ها دانش عمیق‌تری نسبت به مرگ مغزی و اهداء عضو داشته و دیدگاه مذهبی و اعتقادی مثبت‌تری داشته باشند، تمایل به اهداء افزایش می‌یابد و احساس منطقی‌تری نسبت به حادثه ایجاد شده دارند. دیدگاه مذهبی می‌تواند بر تمامی مراحل زندگی از تولد تا مرگ تاثیر بگذارد. لذا درک موقعیت فرهنگی، روحی و روانی و اعتقادات افراد و میزان وابستگی افراد خانواده به فرد متوفی می‌تواند کلید موثری بر اهداء عضو در جامعه باشد.
با توجه به اینکه در تمام دنیا لیست انتظار بیماران نیازمند پیوند نسبتاً طولانی است و بسیاری از این بیماران قبل از پیوند و به‌دلیل عدم فراهم شدن عضو و نسج پیوندی فوت می‌کنند یا دچار معلولیت‌های شدید و تأثیرگذار در کیفیت زندگی می‌شوند، لذا ضروری است جهت بهبود وضعیت پیوند در جهان و از جمله در کشورهای در حال توسعه مانند ایران، با شناسایی عوامل تأثیرگذار بر میزان اهداء اعضا و نسوج پیوندی و بهبود شرایط، زمینه‌های افزایش میزان اهدا و به تبع آن افزایش میزان پیوند را به‌وجود آورد.
اهداء اعضا و نسوج در جامعه ما به عنوان یک عمل انسان دوستانه و خداپسندانه شناخته می‌شود
از جمله عوامل بسیار تاثیر گذار بر این مقوله، میزان آگاهی و نگرش افراد جامعه نسبت به اهدا و پیوند اعضا و نسوج است. با وجود اینکه قانون پیوند در ایران در سال 2000 تصویب شد و اکثریت مراجع و علمای مذهبی موافق این امر هستند و با وجود حمایت‌های دولتی و مراکز خیریه و با توجه به این که امر اهداء اعضا و نسوج در جامعه ما به عنوان یک عمل انسان دوستانه و خداپسندانه شناخته می‌شود، ولی میزان اعضا و نسوج فراهم آوری شده در مقایسه با کشورهای پیشگام در این زمینه رضایت بخش نیست».
رسانه‌ها در دنیا نقش با ارزشی در جهت افزایش آگاهی و فرهنگ‌سازی در زمینه اهداء عضو دارند
نتایج نشان می‌دهد: «تلویزیون و رادیو و سایر رسانه‌ها و مطبوعات تا چه اندازه می‌توانند در جهت افزایش آگاهی و فرهنگ سازی در جامعه موثر باشند و رسانه‌های جمعی نظیر رادیو و تلویزیون و روزنامه‌ها با ایجاد بینش و فرهنگ صحیح و اصلاح برخی باورهای نادرست در زمینه اهداء اعضاء نقش انکار ناپذیر و با ارزش در این زمینه خواهند داشت. لذا می‌توان با هماهنگی‎‌های اساسی و طولانی مدت با رسانه‌ها و مطبوعات به‌صورت ممتد با ارایه برنامه‌ها و انتشار مقالات و مطالب علمی و فرهنگی و اجتماعی در مورد جنبه‌های مختلف برای اهداء عضو و پیوند در این زمینه فرهنگ‌سازی درستی انجام داد و با تقدیر شایسته از اهدا کنندگان و نهادینه کردن فرهنگ قدردانی از این افراد و خانواده آنها میزان تمایل افراد جامعه به اهداء اعضا و نسوج را افزایش داد. افزایش میزان نگرش و عوامل انگیزشی در زمینه اهداء اعضا و نسوج باعث افزایش تمایل افراد به اهدا و در نتیجه افزایش میزان اعضا و نسوج فراهم آوری شده و افزایش میزان پیوند خواهد شد. »
به طور کلی :«اهدا و پیوند عضو در بیشتر جوامع از جایگاه خاصی برخوردار است. در قرآن کریم آیه 99 سوره مائده اشاره شده که هر کس به انسانی زندگی بخشد گویی تمام انسان‌ها را حیات بخشیده است. براین اساس از نظر بیشتر فقهای مسلمان اهدا و پیوند عضو که با هدف نجات جان انسان باشد، عملی جایز و پسندیده دانسته شده است».
منابع:
*افضل آقایی، م و دیگران. (1395). «عوامل مرتبط با اهدا عضو از بیماران مرگ مغزی در بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در طی سال‎های 1385- 1392». مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد. شماره 3. صص: 154-148.
*حسین رضایی، ح و دیگران. (1391). «تجربه اعضا خانواده از اهداء اعضای خویشاوند مرگ مغزی: یک مطالعه کیفی پدیدار شناسی». فصلنامه افق دانش. شماره 5. صص: 223-217.
*بلبل حقیقی، ن و دیگران. (1393). «اهدای عضو در دین اسلام». خلاصه مقالات دومین همایش بررسی ضوابط شرعی در پزشکی. صص:170-169.
*ارجمند، ب و دیگران. (1387). «بررسی میزان آگاهی و نگرش گیرندگان کارت اهدای اعضا و نسوج در مورد اهدای اعضاء و نسوج در بانک فرآورده‌های پیوندی ایران (مطالعه مورد/شاهد). مجله علمی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران. شماره 5. صص:35-30.
انتهای پیام