بزرگنمايي:

پیام خراسان - مشهد- خراسان رضوی از استان‌های موفق و برتر در عرصه کشاورزی و کشت گلخانه‌ای است که اگرچه تولید گل و گیاه آن در تنگنای مشکلات و مسائل گرفتار آمده است اما یقینا با وزش نسیم حمایت از تولید و زدودن خار موانع، بوی فرحبخش رونق تولید و عطر شامه‌نواز سودآوری، فضای گلخانه‌های این استان‌را آکنده خواهدکرد.

کشت گلخانه‌ای از مطلوب‌ترین شیوه‌های کشت شناخته شده است و در شرایطی که آب و اهمیت مدیریت مصرف آن به یکی از اولویت‌های جهانی و منطقه‌ای تبدیل شده، این شیوه کشت از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و تولید مضاعف با وجود مصرف آب کمتر، این شیوه را به روشی محبوب بدل ساخته است.
رهبر معظم انقلاب 1400 را سال «تولید؛ پشتیبانی‌ها، مانع‌زدایی‌ها» نامگذاری کردند و در این راستا کشت گلخانه‌ای، که تاکنون در جهش و رونق تولید عرصه کشاورزی آثار موفقی از خود بر جای گذاشته است، همچنان نیازمند ارتقای پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها برای افزایش تاثیرات خود در این حوزه است.
صرفه‌جویی در مصرف آب، افزایش بهره‌وری، امکان کاشت و برداشت محصول در تمام فصول، امکان پرورش محصولات خارج از فصل و خارج از اقلیم، قابلیت مقابله با تهدیدات و خسارات به واسطه امکان کنترل‌ و اقدامات پیشگیرانه، برخی از مزایای کاشت گلخانه‌ای است.
کشت گلخانه‌ای مهمترین شیوه تولید و پرورش گل و گیاه در شرایطی است که آب و هوای منطقه برای کشت در فضای باز مناسب نباشد؛ بی تردید صنعت گل و گیاه، یکی از صنایع پردرآمد دنیاست به طوری که میزان گردش مالی صادرات گل در جهان بیش از 20 میلیارد دلار تخمین زده شده است.
کشورهای هلند بلژیک و ژاپن از پیشروان این صنعت هستند و کشور ما نیز با مزیت دارا بودن هوای چهارفصل در طول سال و توانمندی‌های ویژه همچون موقعیت جغرافیایی خاص، خاک حاصل‌خیز و دمای مناسب، از موقعیتی عالی برای پیشرفت، توسعه و رونق این صنعت برخوردار است. هم اینک ایران هفدهمین کشور تولید کننده گل و گیاه در جهان است اما با این وجود رتبه 107 بازارهای صادراتی این بخش را دارد.
به رغم بالا بودن کیفیت گلهای تولیدی در ایران، هنوز گلهای ایرانی به عنوان ارزان‌ترین در بازارهای جهانی به فروش می‌رسند که این وضعیت نشان از ضرورت حمایت از این صنعت، رفع موانع و مشکلات و البته برندسازی گل ایرانی در بازار جهانی دارد.
خراسان رضوی به عنوان یکی از استان‌های موفق و برتر در حوزه کشاورزی، دارای توانمندی‌های فراوانی است و کسب رتبه دوم کشور در کشت گلخانه‌ای، نشان از توان و ظرفیت بسیار آن در این بخش دارد و تولید چندصد میلیون شاخه گل نشان از ظرفیت بالا و توان عالی آن در این زمینه دارد. اما در عین حال کوران مشکلات در این عرصه تولیدی از جمله افزایش سرسام‌آور نهاده‌های مصرفی از جمله بذر، سم، کود، روند بروکراسی طولانی اخذ مجوزها، افزایش هزینه های کارگری و غیره در کنار مشکلات نوظهوری مانند قطعی برق، شیوع کرونا و کمبود سوخت، رونق این بخش را با مشکل مواجه کرده است. 
تولید 150 میلیون گل به نام خراسان رضوی
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: سالانه 150 میلیون شاخه گل گلدانی، درختچه و گل تزیینی و شاخه بریده در این استان تولید می‌شود.
محمد میری دیسفانی افزود: تولید این میزان گل با اشتغال مستقیم برای بیش از 2 هزار و 600 نفر در سال گذشته همراه بوده که 15 درصد آنان دانش‌آموختگان بخش کشاورزی هستند.
وی ادامه داد: تا کمتر از پنج سال پیش 60 درصد نیاز مصرفی استان به گل وارد می‌شد اما اکنون بیش از 90 درصد آن در داخل استان تولید می‌شود و 10 درصد باقی‌مانده نیز انواع گلهایی است که امکان پرورش و تولید آن در استان وجود ندارد.
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: تا پایان سال گذشته 662 هکتار گلخانه در استان ایجاد و فعال شده که در 173 هکتار آن بخش های تولید گل شاخه بریده، گیاهان زینتی، گلهای آپارتمانی و فصلی فعالیت دارند.
افزایش هزینه‌ آفت تولید
میری دیسفانی با اشاره به مشکلات متعدد در بخش گلخانه استان گفت: افزایش چشمگیر قیمت سم، بذر، نهاده‌ها، دستمزد کارگر و تجهیزات در کنار خسارات ناشی از کرونا و قطع برق، مشکل فراوانی برای تولید در این بخش ایجاد کرده است.
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی خراسان رضوی افزود: بیش از 40 درصد واحدهای گلخانه استان از قطع و نوسان برق خسارت دیده‌اند که تنها در هفته اول قطع برق میزان خسارت وارده به بخش تولید و تجهیزات حدود 250 میلیارد ریال بوده است.
وی ادامه داد: گلخانه‌های تولید گل شاخه بریده بیش از 70 درصد خسارت وارده در این بخش را متحمل شده‌اند.
میری با بیان اینکه از جمله مزایای کشت گلخانه‌ای صرفه جویی 10 برابری در مصرف آب نسبت به کشت در فضای باز است، گفت: افزایش 10 برابری متوسط عملکرد و افزایش بهره‌وری موجب محبوبیت این شیوه کشت و ترویج و رونق آن شده است.
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی خراسان رضوی ادامه داد: همچنین در این شیوه کشت امکان کنترل، مدیریت و حفاظت محصول از نوسانات جوی و اقلیمی وجود دارد که جزو مزایای این شیوه کشت است.
اقبال فزاینده به گلخانه‌ها در خطه خراسان
کارشناس مسوول طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی خراسان رضوی با بیان اینکه رشد فعالیت گلخانه ای در این استان اگرچه دیرتر اما با قدرت و توسعه فراگیرتری رقم خورده است، اظهار کرد: هم اینک بیش از 63 هکتار گلخانه هیدروپونیک(کشت بدون خاک) در استان فعالیت دارد که از این حیث رتبه نخست را در کشور داریم.
مهرداد میرحسینی افزود: علاوه بر این استان در زمینه شکوفایی فنی هم دارای موقعیت خوبی است، به طوری که هم اکنون بیش از 10 هکتار گلخانه شیشه‌ای در استان داریم که جدیدترین مدل کشت گلخانه‌ای محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: در حوزه گلخانه و گلخانه داری آموزش در استان توسعه یافته و با همکاری اداره کل آموزش فنی و حرفه‌ای، آموزش ها به صورت تخصصی ارائه می‌شود.
میرحسینی با بیان اینکه با هدف توسعه و ترویج گلخانه‌ها در استان، صدور مجوز برای گلخانه‌های کوچک مقیاس راهبرد جدید و در دستور کار است، ادامه داد: تا قبل از این کمترین مساحت مورد نیاز برای صدور مجوز گلخانه 3 هکتار بود اما اکنون در این قالب برای متراژهای 50 متری هم در داخل شهرها اجازه ایجاد و راه‌اندازی گلخانه داده می‌شود.
کارشناس مسول طرح توسعه گلخانه های جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: تاکنون شهرستانهای کاشمر و جوین بیشترین استقبال را از طرح داشته‌اند و با توجه به مزایای این نوع گلخانه و حذف هزینه‌های کارگری، می توان از آن به عنوان راهبردی برای تامین اقلام مصرفی خانوار تولید کننده، ایجاد اشتغال در مقیاس کوچک و فرهنگسازی گلخانه‌داری گل و گیاه یاد کرد.
وی افزود: در حمایت از این نوع کشت تا 80 درصد هزینه راه‌اندازی گلخانه به صورت تسهیلات با سود 12.5 درصد در مناطق کم برخوردار و با سود 14.5 درصد در مناطق برخوردار به متقاضیان پرداخت می‌شود.
90 درصد نیاز گل مشهد تولید داخلی است
مدیر تولیدات سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری مشهد گفت: اکنون برای اجرای طرح استقبال از بهار شهرداری مشهد، بیش از 97 درصد گلهای مصرفی در فضای سبز شهری از محل تولیدات داخل استان تامین می‌شود که از نظر حمایت از تولیدکنندگان تاثیر بسزایی دارد.
بهروز آذرلی بیان کرد: فضای سبز شهری در مشهد 38 هکتار است که سالانه 30 میلیون بوته گل فصلی برای گل‌آرایی این کلانشهر استفاده می‌شود.
وی افزود: 20 هکتار از گلخانه‌های استان تامین‌کننده نیاز شهر مشهد به انواع گلهای فصلی و زینتی است.
مدیر تولیدات سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری مشهد اظهار کرد: در این رابطه 68 تولیدکننده مستقیم با اشتغال بیش از 100 نفر نیاز شهر مشهد به گل را تامین می کنند؛ این در حالی است که تا پنج سال پیش این میزان توسط تولیدکنندگان خارج از استان تهیه می‌شده است.
وی با اشاره به اینکه سهم سرانه هر شهروند مشهدی از فضای سبز 17.5 مترمربع است، اظهار کرد: فضای سبز درآمد پنهان اجتماعی ایجاد می کند به این معنا که باعث ایجاد روحیه، نشاط و شادی در مردم می شود.
آذرلی افزود: به ازای ایجاد هر 100 اصله درخت معادل 5 تن ذرات معلق در هوا از سیستم تنفسی شهروندان خارج می‌شود بنابراین توسعه فضای سبز شهری به جد در دستور کار قرار دارد.
خسارت 800 میلیارد ریالی قطعی برق
رییس انجمن رز ایران و هیات مدیره اتحادیه تولیدکنندگان محصولات گلخانه‌ای خراسان رضوی گفت: فشارها بر تولید گلخانه‌ای استان زیاد است و مهمترین علت آن هم تورم و افزایش هزینه‌هاست.
مهدی سمنگانی افزود: در کنار این وضعیت و تبعات ناشی از آن، قطعی اخیر برق موجب مشکلات و خسارات فراوانی برای تولیدکنندگان این بخش شد.
وی ادامه داد: خسارات ناشی از برق به دلیل افزایش شدید دما در محیط گلخانه، سوختن ژنراتورهای برق به دلیل نوسانات شدید برق، تامین نشدن سوخت برای استفاده از دیزل به منظور تامین برق و غیره، همه و همه این مشکلات و خسارات را دامن زد.
سمنگانی اظهار کرد: با توجه به تداوم این خسارت، تا کنون دست کم بین 700 تا 800 میلیارد ریال خسارت در گلخانه‌های تولید گل استان از محل قطعی برق قابل برآورد است ضمن اینکه بیشترین درصد این میزان خسارت در گلخانه‌های تولید گل شاخه بریده و گلهای زینتی ثبت شده است.
رییس انجمن رز ایران با اشاره به 10 برابر شدن قیمت سم، نهاده‌های مصرفی و البته افزایش هزینه‌های کارگری گفت: باید برای حمایت بیشتر از تولیدکنندگان گل اقدام به ترویج و توسعه فرهنگ مصرف گل نمود.
وی ادامه داد: البته سرانه مصرف گل در بین مردم در سال های اخیر بسیار بسیار افزایش یافته است به طوری که هم اکنون سرانه مصرف گل هر فرد 15 تا 20 شاخه گل در سال است که البته با توجه به اینکه این سرانه در برخی کشورها تا 70 شاخه هم هست، هنوز ظرفیت خوبی برای توسعه فرهنگ مصرف در این بخش وجود دارد.
تخطی بانکها از اجرای رای دیوان عدالت اداری
سمنگانی با بیان اینکه طبق مصوبه دیوان عدالت اداری، کلیه جرایم و معوقات تسهیلات اعطایی باید از محل صندق توسعه ملی به کشاورزان پس داده شود، افزود: این مصوب با توجه به صدور آن از سوی دیوان عدالت اداری بدون دستور دولت قابلیت اجرا دارد.
رییس هیات مدیره اتحادیه تولیدکنندگان محصولات گلخانه‌ای خراسان رضوی اظهار کرد: با توجه به خسارات ناشی از شیوع کرونا و فشار اقتصادی وارده به تولیدکنندگان، لازمه حمایت از تولیدکنندگان در سال مانع‌زدایی و پشتیبانی ها حداقل در اجرای قانون است.
برچسب‌ها
وزارت جهاد کشاورزی سال تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها کشت گلخانه ای مشهد گل و گیاه