پیام خراسان - ایسنا/خراسان رضوی شهردار سابق مشهد خطاب به مدیریت شهری آینده مشهد گفت: بهتر است دوستان به فکر توسعه تشکیلاتی نباشند و با مکانیزم برون‌سپاری و بهره‌گیری از خدمات ظرفیت‌های بخش خصوصی که هم کیفی‌تر و هم اقتصادی‌تر است، به اداره شهر بپردازند.

محمد پژمان در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: مهمترین تصمیم ابتدایی شورای شهر، انتخاب شهردار است؛ بنابراین شاخص‌های مهم برای این انتخاب باید به درستی مورد توجه قرار گیرد.
وی درمورد ویژگی‌های شهردار گفت: اولین ویژگی، مسئله تحصیلی است؛ به این معنا که در کلان‌شهرها علی‌الخصوص شهر مقدس مشهد، به دلیل گستردگی مسائل آن، شهرداران که هم در برنامه‌ریزی شهری سهیم هستند و هم مجری برنامه‌ها هستند، باید از شهرسازی، برنامه‌ریزی شهری و رشته‌های تحصیلی مشابه آشنایی کامل داشته باشند و طبیعتا لازمه این موضوع هم این است که در رشته‌های مرتبط با امور شهرداری تحصیل کرده باشند.
پژمان افزود: بنابراین کسانی که از حوزه فعالیت‌های شهرداری، شهرسازی و برنامه‌ریزی شهری آگاهی کامل و نگاه سیستمی و استراتژیک دارند، انتخاب مناسبی برای جایگاه شهردار هستند.
شهردار سابق مشهد داشتن تجربه را به عنوان ویژگی دوم ضروری دانست و تصریح کرد: طبیعتا افراد کم‌تجربه و یا با تجربه‌های غیر مرتبط اصلا مناسب این جایگاه نیستند. ممکن است بگویند در دوره‌هایی از گذشته شهرداری این اتفاق رخ داده است؛ بله، اگر صرفا برای گذران وضع موجود به انتخاب شهردار دست بزنیم و مسئله توسعه شهر و ایجاد تغییر و تحولات مدنظر نباشد، ممکن است انتخاب به این شکل انجام گیرد.
وی ادامه داد: اما اگر ما به دنبال این هستیم که از کوچکترین فرصت‌ها استفاده کنیم و تحولی به وجود آوریم، باید فردی به عنوان شهردار انتخاب شود که حداقل 15 سال سابقه کار مرتبط داشته باشد. این سمت در شهر مهمی مثل مشهد، بر اساس تجربه‌اندوزی تعیین نمی‌شود. باید فردی با عیار بالایی از تجربه انتخاب شود تا تجربیات ارزشمندش را در جهت ایجاد تحول و تسریع توسعه به کار گیرد.
پژمان با تاکید بر اینکه «جنس کار شهرداری با سایر امور بسیار متفاوت است»، گفت: این کار به دلیل تنوع، گستردگی و پیچیدگی، آنقدر مدیریتش سخت است که اگر افراد آگاه و مشرف به این کار نباشند، هم خودشان و هم مجموعه را به زحمت می‌اندازند. همچنین آشنایی با قوانین مقررات شهرداری و شهرسازی باید حتما در این تجربه لحاظ شود.
شهردار سابق مشهد با اظهار به اینکه «مسئله سوم این است که نگاه به این فرد در جامعه حرفه‌ای و اجتماع چگونه است»، خاطرنشان کرد: این موضوع بسیار حائز اهمیت است که فردی که به عنوان شهردار آینده انتخاب می‌شود، به جهت حرفه‌ای و مردمی دارای اعتبار باشد. افراد ناشناخته تا بخواهند اعتماد افراد متخصص و حرفه‌ای و همچنین مردم را جلب کنند، فرصت زیادی را از دست می‌دهند.
وی درخصوص یکی دیگر از شاخص‌های انتخاب شهردار توضیح داد: هرچه این فرد بیشتر نگاه و نگرش سیستمی و برنامه‌ای داشته باشد، می‌تواند موفقیت بیشتری را در امر شهرداری کسب کند. ضمن اینکه این نگرش باید جامع، کلان و آینده‌نگر باشد و این مسئله از لوازم اداره یک پدیده پیچیده و پویایی مثل شهر است.
پژمان با بیان اینکه «لازمه اداره صحیح شهر، شناخت آن است»، تاکید کرد: نیاز است که فرد یک شهروند بومی شهر باشد و تا حد زیادی نسبت به ویژگی‌های شهر مشهد و شهروندانش شناخت داشته باشد.

سر و سامان دادن به اقتصاد شهر و حوزه‌های آسیب‌دیده از کرونادر اولویت باشد
شهردار سابق مشهد درخصوص اینکه چه مسائلی باید در اولویت شهردر آینده قرار بگیرد، اظهار کرد: 70 درصد اقتصاد شهر مشهد متکی به خدمات است. درحال حاضر باتوجه به شرایط کرونایی، این بخش از اقتصاد شهر آسیب‌های شدیدی دیده است. اولین موضوعی که مدیران آینده شهر باید به آنها بپردازند، سر و سامان دادن به اقتصاد شهر و حوزه‌های آسیب‌دیده از شرایط کرونایی است. فعال شدن این بخش از اقتصاد شهر، نشاط و پویایی را برمی‌گرداند و علاوه بر این راهی برای تامین درآمد شهرداری ایجاد می‌شود.
کاهش سرمایه‌گذاری در دو دوره اخیر شهرداری
پژمان با بیان اینکه «سرمایه‌گذاری در دو دوره اخیر شهرداری متوقف شد و یا کاهش چشمگیری پیدا کرد»، تاکید کرد: سرمایه باید از این توقف و رکود خارج شود؛ زیرا ما راهی به جز استفاده از منابع و سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف در جهت پویا کردن اقتصاد شهر نداریم. به نظر من، از اولویت‌های شورا و شهردار توجه اساسی به اقتصاد شهر است.
شهردار سابق مشهد سکونتگاه‌های غیررسمی را یکی دیگر از مسائل مهم دانست و اظهار کرد: درخصوص بهبود وضعیت زندگی از جمله اقدامات نظافتی، عمرانی، خدمات زیربنایی و... تا حدی اتفاقاتی رخ داده است، اما در خصوص مسائل مرتبط با سکونتگاه‌های غیررسمی اعم از اصلاح معبر و ناپایداری بناها، هنوز کسی به صورت جدی ورود پیدا نکرده است.
وی تصریح کرد: در حال حاضر وضعیت سکونت مردم در این بناهای غیربهداشتی و غیرمقاوم در معابر محدود مشکلات متعددی را برای ساکنین آن ایجاد کرده است که باید به آن پرداخته شود. همچنین در حریم شهرها نیز سکونتگاه‌هایی از جمله روستاها وجود دارند که به شکل بی‌رویه در حال توسعه هستند. این محدوده‌ها نیز در آینده جزو سکونتگاه‌های غیررسمی تلقی خواهند شد که بارشان به دوش شهر خواهد افتاد. 
به گفته پژمان، معضلاتی همچون ترافیک، آلودگی هوا، ادامه توسعه حمل‌ونقل عمومی و... از دیگر مسائل مهم هستند که تامین منابع مالی آن باید در اولویت کار مدیریت آینده شهری قرار بگیرد.
شهردار سابق مشهد با اشاره به اینکه «در حال حاضر اتفاقات و امتیازات خوبی در شهر جاری است»، گفت: مدیران آینده قدر این سرمایه‌ها را بدانند و به صیانت از آن‌ها بپردازند. تداوم این زحماتی که کشیده شده و انضباط و نظافت شهری و طروات و شادی که در شهر برقرار شده است، از نکات مهمی است که باید در خصوص آن تلاش شود.
وی در توصیه به مدیران آینده شهر مشهد، تاکید کرد: بهتر است دوستان به فکر توسعه تشکیلاتی نباشند و با مکانیزم برون‌سپاری و بهره‌گیری از خدمات ظرفیت‌های بخش خصوصی که هم کیفی‌تر و هم اقتصادی‌تر است، به اداره شهر بپردازند. همچنین توسعه فعالیت‌ها به شکل مکانیزه و استفاده از فناوری‌های نوین در همه شئون زندگی شهری خصوصا در وظایف شهرداری، از دیگر توصیه‌های من است.
پژمان نگاه عمیق به پایدارسازی درآمد شهرداری و همچنین حفظ، توسعه و تقویت سرمایه اجتماعی در امور مدیریت شهری از طریق فرهنگ‌سازی و ارتباط متقابل با مردم را از دیگر توصیه‌های کلیدی خود به شهردار آینده برشمرد.

بالا بردن سرمایه اجتماعی بزرگترین عنصر و عامل برای موفقیت در مدیریت شهری است
شهردار سابق مشهد ادامه داد: مدیران باید مردم را در تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها مشارکت دهند و یک ارتباط موثری را بین خود و شهروندان ایجاد کنند؛ چراکه بزرگترین عنصر و عامل برای موفقیت در مدیریت شهری، بالا بردن سرمایه اجتماعی است.
وی ضمن اظهار به اینکه «شفافیت و پاسخگویی مدیران شهری می‌تواند در جهت این اعتمادسازی بسیار موثر واقع شود»، تاکید کرد: شفاف‌سازی و تکریم شهروندان از اهمیت بالایی برخوردار است و متاسفانه در حال حاضر در نظام اداری شهرسازی در این خصوص کمی ضعف داریم؛ فرآیند انجام کارهای اداری مردم در این بخش بسیار طولانی، فرسایشی و خسته‌کننده است که طبیعتا در شکل‌گیری ارتباط موثر بین مدیران و شهروندان اختلال ایجاد می‌کند.
پژمان در پایان خاطرنشان کرد: خدمتگزاری خالصانه و بدون رنگ و تعلق که تبدیل به سیاست‌زدگی، دسته‌بندی و گروه‌گرایی نشود، از دیگر مسائل حائز اهمیت است که مدیران آینده باید به آن توجه داشته باشد. امیدواریم این عدم تعادل را نیز بتوانند در سطح شهر برطرف کنند تا مشهد به یک شهر یکپارچه و برخوردار تبدیل شود.
وی افزود: همچنین امیدواریم با به میدان آوردن اکثریت مردم، سازمان‌های مردم‌نهاد و فرهنگی-اجتماعی برای توسعه همکاری‌ها در زمینه‌های مختلف علمی، هنری، فرهنگی و... تحولات اساسی در شهر رقم بزنند و علاوه بر ارائه خدمت، به این شکل شادابی و طراوت را در شهر ایجاد کنند.
محمد پژمان شهردار منتخب سومین دوره شورای شهر مشهد بوده و از اردیبهشت 1386 تا شهریور 1392 در سمت شهردار مشهد فعال بوده است.
انتهای پیام